Ύφεση από 7% στο πιο συντηρητικό μέχρι και 14% στο ακραίο σενάριο για την κυπριακή οικονομία προβλέπει σημείωμα του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου στο πλαίσιο της πανδημίας του κορωνοϊού.
Το σημείωμα, το οποίο υπογράφουν η Έλενα Ανδρέου, Καθηγήτρια στο Τμήμα Οικονομικών και Διευθύντρια του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών, Πανεπιστήμιο Κύπρου σε συνεργασία με τον Γιώργο Συρίχα, Οικονομολόγο στο Κέντρο Οικονομικών Ερευνών και τέως Εκτελεστικό Σύμβουλο και Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, επισημαίνεται ότι πανδημία δημιούργησε ένα πρωτοφανές αβέβαιο οικονομικό περιβάλλον.
Ωστόσο, οι οικονομικοί φορείς καλούνται να συνεχίσουν να λειτουργούν και να παίρνουν τις ενδεδειγμένες οικονομικές αποφάσεις.
“Το κράτος επείγεται να εκτιμήσει τις τρέχουσες και μελλοντικές του δημοσιονομικές ανάγκες και να προγραμματίσει την ανάλογη χρηματοδότηση. Οι τράπεζες και ο υπόλοιπος χρηματοπιστωτικός τομέας προσπαθούν να ανιχνεύσουν μέσω τεστ αντοχής τα περιθώρια απορρόφησης ζημιών. Γενικά, οι οικονομικοί φορείς θα πρέπει να βασίσουν τις παρούσες και μελλοντικές τους αποφάσεις σε κάποιο βαθμό πρόβλεψης για την εξέλιξη της πανδημίας και των οικονομικών συνθηκών”, αναφέρει το σημείωμα.
Υπό ομαλές συνθήκες διεθνείς και εγχώριοι οργανισμοί, όπως το Υπουργείο Οικονομικών, η Κεντρική Τράπεζα και το Κέντρο Οικονομικών Ερευνών (ΚΟΕ) του Πανεπιστημίου Κύπρου, δίδουν εκτιμήσεις για την μελλοντική οικονομική δραστηριότητα της κυπριακής οικονομίας με σχετικά καλό βαθμό ακρίβειας και αξιοπιστίας.
Ωστόσο, στο παρόν περιβάλλον με την τεράστια αβεβαιότητα και τις συνθήκες να μεταβάλλονται τόσο ραγδαία είναι πολύ αμφίβολο αν οι τεχνικές και μέθοδοι οι οποίες βασίζονται σε ιστορικά μηνιαία και τριμηνιαία στοιχεία (historical data) που δημοσιεύονται με αρκετή καθυστέρηση θα είναι σε θέση έγκαιρα να αποτυπώνουν τις ραγδαίες μεταβαλλόμενες συνθήκες.
Διεθνείς οργανισμοί, όπως είναι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Federal Reserve Board), αναγνωρίζουν ότι σε ένα τέτοιο πρωτοφανές γεγονός τα ιστορικά στοιχεία δεν εμπεριέχουν παρόμοιου τύπου πληροφόρηση για ακραία φαινόμενα που μπορούν να μας βοηθήσουν για πρόβλεψη στις τρέχουσες συνθήκες.
“Τι θα μπορούσε να γίνει; Υπό το φως των πιο πάνω, καταφύγαμε στη χρήση διαφορετικών και συμπληρωματικών μεθόδων που δίδουν μεγαλύτερη έμφαση σε πιο πρόσφατα στοιχεία υψηλότερης συχνότητας. Συγκεκριμένα, χρησιμοποιήσαμε τους Σύνθετους Οικονομικούς Προπορευόμενους (Composite Leading) και ταυτόχρονους (Composite Coincident) δείκτες του ΚΟΕ καθώς και εκτιμήσεις για τη μελλοντική πορεία του ΑΕΠ όπως προκύπτουν από την πλευρά της παραγωγής και της δαπάνης”, αναφέρει το σημείωμα.
Επιπλέον, γίνεται χρήση σε πραγματικό χρόνο εγχώριων και διεθνών δεικτών οικονομικής δραστηριότητας και χρηματοοικονομικούς δείκτες σε εβδομαδιαία και μηνιαία συχνότητα καθώς και δεδομένων από τις έρευνες οικονομικής συγκυρίας (Business and Consumer Surveys) οι οποίες αποτυπώνουν τις αντιλήψεις και προσδοκίες των καταναλωτών και επιχειρήσεων για την τρέχουσα και μελλοντική οικονομική κατάσταση.
Δύο είναι τα σενάρια: Το πρώτο που προβλέπει μια ετήσια μείωση του ΑΕΠ της τάξης του 7% και ένα δεύτερο, σχετικά ακραίο, σενάριο με μείωση της τάξης του 14% για το 2020.
“Στα δύο σενάρια αξιοποιήθηκαν τα υπάρχοντα στοιχεία του Μαρτίου και Απριλίου για δείκτες οικονομικής δραστηριότητας σε διαφορετικές συχνότητες από διάφορες πηγές, καθώς και οι προσδοκίες για την οικονομική δραστηριότητα σε διαφορετικούς τομείς της κυπριακής και ευρωπαϊκής οικονομίας για τους επόμενους 3-12 μήνες, όπως καταγράφονται στους Δείκτες Οικονομικής Συγκυρίας του Μαρτίου και Απριλίου 2020. Επίσης, ως υπόθεση εργασίας υιοθετήθηκε ότι μέχρι τον Ιούνιο δεν θα έχουμε τουριστικές αφίξεις ενώ για το δεύτερο εξάμηνο του έτους εξετάστηκαν διάφορες άλλες παραδοχές, όπως, μεταξύ άλλων, η ετήσια μείωση στο τουρισμό από 20% μέχρι 80%”, αναφέρει το σημείωμα.
Είναι προφανές ότι όλες οι επιχειρούμενες προβλέψεις είναι πολύ επισφαλείς σε αυτό αβέβαιο περιβάλλον. Επομένως, το πλέον σημαντικό δεν είναι τα σενάρια αυτά καθ’ευτά αλλά η παρακολούθηση, επανεκτίμηση και πρόβλεψη της οικονομικής δραστηριότητας σε πραγματικό χρόνο (real time monitoring and forecasting of economic activity) αξιοποιώντας όλες τις πληροφορίες σε διαφορετικές συχνότητες μόλις γίνονται διαθέσιμες.
Επιπλέον, το νέο περιβάλλον επιβάλλει την προώθηση της καινοτομίας και της παροχής πληροφόρησης με εβδομαδιαία συχνότητα καθώς και την κατασκευή δείκτη για μέτρηση της αβεβαιότητας στην Κύπρο στα πρότυπα άλλων διεθνών οργανισμών και χωρών.
“Το ΚΟΕ φιλοδοξεί να συμβάλλει, σε συνεργασία με άλλους φορείς, στην παραγωγή νέας πληροφόρησης και δεικτών καθώς και αναθεώρησης των πιο πάνω σεναρίων σε πραγματικό χρόνο. Το Κέντρο Οικονομικών Ερευνών (ΚΟΕ) του Πανεπιστημίου Κύπρου” καταλήγει το σενάριο.
