Έμμεση υποχρεωτικότητα και φορολογικά κίνητρα για Ασφάλιση Ακινήτων από Φυσικές Καταστροφές

Ιωάννης Παν. Βοτσαρίδης, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος INTERLIFE Α.Α.E.Γ.Α.

  • Μόλις το 15% των Κατοικιών και το 20% των Επιχειρήσεων είναι ασφαλισμένες με τις βασικές καλύψεις (Φωτιά, Πλημμύρα, Αστική Ευθύνη κλπ), και οι περισσότερες από αυτές υποχρεώνονται να το κάνουν λόγω Στεγαστικού Δανείου.
  • Σε σύνολο περίπου 7 εκατ. ιδιωτικών αστικών ακινήτων μόλις το 1/7 είναι ασφαλισμένα.
  • Μόνον το 33% των επιχειρήσεων έχουν ασφαλιστική κάλυψη εν γένει για τα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης.
  • 2,2 δις ήταν το κόστος για το Κράτος για ζημίες από πλημμύρες και πυρκαγιές από το 2020 και μετά.
  • 400 εκατ. € πλήρωσαν από το 1993 έως το 2020 οι Ασφαλιστικές Εταιρείες για αποζημιώσεις Φυσικών Καταστροφών.

Τα νούμερα μιλούν από μόνα τους. Η έλλειψη Ασφαλιστικής Συνείδησης, αλλά και η Οικονομική Κρίση περιορίζουν δραματικά την ασφαλιστική κάλυψη περιουσιακών στοιχείων στη χώρα μας, με εξαίρεση τις περιπτώσεις όπου αυτή είναι υποχρεωτική (πχ. Αυτοκίνητο, κλπ).

Αλλά και πάλι η προστασία έναντι Φυσικών Καταστροφών απουσιάζει. Ενδεικτικά, από τα 300 περίπου αυτοκίνητα που καταστράφηκαν στις πρόσφατες πυρκαγιές, μόνον το 20% διέθετε τη σχετική Ασφαλιστική κάλυψη.

Τέλος, είναι γνωστό ότι η Ελλάδα δαπανά 6 φορές λιγότερα κονδύλια για Ασφαλιστικές καλύψεις ως ποσοστό επί του ΑΕΠ της, σε σχέση με το Μέσο Όρο της ΕΕ.

  • Παρ’ όλο που τα Ασφάλιστρα στη χώρα είναι πολύ χαμηλά (πχ 120 € /ετησίως για ασφάλιση βασικών καλύψεων μέσης κατοικίας) ο Έλληνας συνεχίζει να μην ασφαλίζεται και, ουσιαστικά, προτιμά να πληρώνει τις ζημίες εκ των υστέρων από την τσέπη του, αντί να δρα προληπτικά με μια ελάχιστη δαπάνη.
  • Παρ’ όλο που οι πρόσφατες και παλαιότερες πυρκαγιές και οι όλο και πιο συχνές πλημμύρες σε αστικές περιοχές τα τελευταία χρόνια κατέδειξαν ότι οι αποζημιώσεις του Κράτους είναι πολύ χαμηλές (30% – 40% της πραγματικής ζημιάς) αλλά και ιδιαίτερα χρονοβόρες, οι ιδιοκτήτες ακινήτων  αποφεύγουν πεισματικά την Ασφάλιση, η οποία, κατά κανόνα, συνεπάγεται άμεσες αποζημιώσεις στο σύνολο της ζημιάς.
  • Παρ’ όλο που είμαστε η πιο σεισμογενής χώρα στην Ευρώπη, η έννοια «ασφάλιση έναντι σεισμού» είναι άγνωστη στους περισσότερους πυλώνες, ενώ αγνοείται συστηματικά από το ίδιο το Κράτος …

Συμπερασματικά, παρ’ όλο που η Κλιματική Αλλαγή φέρνει δραματικά στο προσκήνιο την άμεση ανάγκη ασφάλισης των Ακινήτων από Φυσικές Καταστροφές, η Πολιτεία αδρανεί όσον αφορά την παροχή φορολογικών κ.α. κινήτρων που θα κινητοποιούσαν τους πολίτες και θα απέφεραν άμεσο όφελος στο Κράτος από το Φόρο Ασφαλίστρων (15%) και τους αυξημένους Φόρους από την Ασφαλιστική Εταιρεία (λόγω αύξησης Κερδοφορίας).

Τέλος, θα ήταν χρήσιμο να αναφερθούμε στην έμμεση υποχρεωτικότητα  της Ασφάλισης Κατοικίας με βασικές και ειδικές καλύψεις που ισχύει στις περισσότερες μεγάλες Ευρωπαϊκές χώρες:

Στη Γαλλία ισχύει η υποχρεωτικότητα Ασφάλισης Κατοικίας για τον Ενοικιαστή.

Στην Ισπανία η υποχρεωτικότητα προκύπτει από τα τέλη «Consorcio» που βαρύνουν τα συναπτόμενα Ασφαλιστικά Συμβόλαια (συμπεριλαμβανομένων αυτών της Ασφάλισης Κατοικίας από Φυσικές Καταστροφές) αλλά και Οχημάτων και Ασφαλίσεων Ζωής. Τα τέλη αυτά χρηματοδοτούν – και αποζημιώνουν μέσω του Κράτους – Ζημίες από Φυσικές Καταστροφές, Τρομοκρατία και γενικότερα Έκτακτους Κινδύνους.

Στην Ελβετία ισχύει η υποχρεωτική Ασφάλιση Κτιρίων – όχι του περιεχομένου των κατοικιών/επαγγελματικών χώρων – για Φυσικές Καταστροφές μέσω των Καντονίων (Περιφερειακές Ενότητες). Ουσιαστικά, οι ιδιοκτήτες καταβάλλουν τα Ασφάλιστρα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και αποζημιώνονται από αυτήν (εξαιρούνται μόνον 4 Καντόνια).

Στη Γερμανία είναι υποχρεωτική η Ασφάλιση Κτιρίου, για τους βασικούς κινδύνους από τους ιδιοκτήτες – όχι μεμονωμένα η ασφάλιση των κατοικιών.

Στο Βέλγιο, στις περισσότερες Περιφέρειες, είναι υποχρεωτική η Ασφάλιση Κατοικίας για τους βασικούς κινδύνους, αλλά από τους Ενοικιαστές, όπως στη Γαλλία.

Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, επίσης, παρέχονται φορολογικά Κίνητρα, όπως η περίπτωση της Ιταλίας, όπου για κάθε Ασφάλιση Κατοικίας έναντι Φυσικών Καταστροφών παρέχεται φορολογική απαλλαγή ίση με το 19% του Ασφαλίστρου.

Παρά το γεγονός ότι οι πρόσφατες Πυρκαγιές  πυροδοτούν συζητήσεις στους πολιτικούς και ασφαλιστικούς κύκλους που φτάνουν μέχρι και στην υποχρεωτικότητα της Ασφάλισης έναντι Φυσικών Καταστροφών, φαίνεται ότι η Πολιτεία είναι γενικότερα επιφυλακτική στον όρο «υποχρεωτικότητα». Ωστόσο φαίνεται διατεθειμένη να προχωρήσει άμεσα σε πολιτικές κινητροδότησης για την Ασφάλιση έναντι Φυσικών Καταστροφών.

Στην περίπτωση αυτή η μερική, ή ακόμη καλύτερη, η ολική Φοροαπαλλαγή του σχετικού Ασφαλίστρου θα ήταν ένα εξαιρετικό κίνητρο για τον πολίτη ώστε να προχωρήσει στην Ασφάλιση της περιουσίας του.

Με την προϋπόθεση, βέβαια, η σχετική Κυβερνητική πρωτοβουλία να τύχει ευρείας δημοσιότητας και επικοινωνίας.

Ποιος ξέρει; Ίσως έτσι αυξηθεί και η τόσο υπολειπόμενη στη χώρα μας Ασφαλιστική Συνείδηση του Έλληνα …