Ανησυχίες σε διάφορους φορείς του τόπου για το ενδεχόμενο αρνητικής επίδρασης σε τομείς της κυπριακής οικονομίας, προκαλούν οι εξελίξεις με το πολυσυζητημένο ντοκιμαντέρ του Al Jazeera και την αιφνίδια κατάργηση του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος που ακολούθησε. Τα όσα εκτυλίσσονται τα τελευταία 24ωρα φαίνεται να αποτελούν ένα ακόμη χαστούκι στην κυπριακή οικονομία, η οποία έχει πληγεί σοβαρά από την πανδημία.
Παράγοντες που θέλησαν να κρατήσουν την ανωνυμία τους, μιλώντας στο InBusinessNews αναφέρθηκαν στις εκτιμήσεις τους για τη δυσμενή επίδραση που προβλέπουν ότι θα έχουν οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών, στην οικονομία. Εκφράζουν μάλιστα την άποψη πως σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις από την πανδημία, η οικονομία θα παρουσιάσει σοβαρά προβλήματα και το 2021. Ενδεικτικές των προβλέψεων και οι χθεσινές δηλώσεις της Υπουργού Ενέργειας, Νατάσας Πηλείδου, ότι «σίγουρα επηρεάζεται η κυπριακή οικονομία από την κατάργηση του ΚΕΠ», γι’ αυτό και τα διάφορα υπουργεία αξιολογούν διάφορα σχέδια για επιστροφή στην ανάκαμψη.
Όπως μας υποδείχθηκε, αδιαμφισβήτητα ο πρώτος τομέας που θα επηρεαστεί είναι οι κατασκευές και η ανάπτυξη γης. Από τη μία, εκτιμάται ότι θα υπάρξει επίδραση στις θέσεις εργασίας του συγκεκριμένου τομέα, αλλά και στις πωλήσεις ακινήτων. Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις στο InBusinessNews του Διευθύνοντος Συμβούλου του Ομίλου Δ. Ζαβός, Μιχάλη Ζαβού, ότι υποψήφιοι επενδυτές ή ενδιαφερόμενοι για αγορά ακινήτου, προτίθενται να προχωρήσουν σε ακυρώσεις των πράξεων, στον απόηχο των αποκαλύψεων. Παράλληλα, είχε δηλώσει ο κ. Ζαβός, «έργα που έχουν ξεκινήσει πρόσφατα θα επηρεαστούν, ενώ για όσα είναι υπό μελέτη μπορεί να μην αρχίσουν καν οι κατασκευαστικές εργασίες».
Επίδραση, αλλά σε μικρότερο βαθμό αναμένεται να έχουν και οι επαγγελματικές υπηρεσίες, όπως δικηγόροι, λογιστές και άλλοι φορείς. «Τα γεγονότα των τελευταίων ημερών και η κατάργηση του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος σε συνδυασμό με την πρόσφατη τροποποίηση της σύμβασης για την αποφυγή της διπλής φορολογίας μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ρωσικής Ομοσπονδίας αναμένεται να μειώσουν την εισροή χρημάτων από υπηρεσίες», μας λέχθηκε χαρακτηριστικά.
Την ίδια ώρα, το καίριο χτύπημα που δέχθηκε ο τουρισμός από την πανδημία και οι εκτιμήσεις για κακή τουριστική χρονιά και το 2021 αποτελούν ένα ακόμα κομμάτι που συμπληρώνει το παζλ της κατάστασης. Μάλιστα, η αβεβαιότητα που προκαλεί η επέλαση του κορωνοϊού και το γεγονός ότι ουδείς γνωρίζει πότε θα υπάρξει εμβόλιο, δυσχεραίνουν ακόμα περισσότερο ένα κλάδο, ο οποίος στο παρελθόν έχει χαρακτηριστεί ως «στυλοβάτης» της κυπριακής οικονομίας, την οποία έχει στηρίξει σε πολύ δύσκολες εποχές κρίσης.
Εν μέσω, λοιπόν, όλης αυτής της αβεβαιότητας, η αρνητική δημοσιότητα που έλαβε η Κύπρος από τον ντοκιμαντέρ του Al Jazeera, αποτελεί το αποκορύφωμα. Και αυτό γιατί ακόμα και αν κάποιος είχε πρόθεση να έρθει να επενδύσει στην Κύπρο, πλέον θα το σκεφτεί διπλά και ίσως να εξετάσει εναλλακτικές επιλογές. «Δεν αποκλείεται, υπό αυτές τις συνθήκες, να δούμε λιγότερη ζήτηση για επενδύσεις και οικονομική δραστηριότητα», μας λέχθηκε χαρακτηριστικά.
Οι «αποδόσεις» του ΚΕΠ
Στο μεταξύ, 1889 ήταν οι υπηκοότητες που παραχώρησε η Κυπριακή Δημοκρατία από το 2013 μέχρι και το 2018. Σύμφωνα με έκθεση της EY, το διάστημα αυτό εισέρευσαν στην κυπριακή οικονομία περίπου €6,6 δις, εκ των οποίων τα €3,7 δις κατέληξαν στον τομέα των ακινήτων, ενώ μόλις το €1,2 δις σε άλλου είδους επιχειρήσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση τα στοιχεία που παρατίθενται, από το 2015 και μετά, οι αγοραπωλησίες ακινήτων που σχετίζονταν με το κυπριακό Επενδυτικό πρόγραμμα είχαν αυξηθεί σημαντικά.
Ειδικότερα, βάσει των υπολογισμών της ΕΥ, η συνολική συνεισφορά του προγράμματος, ανέρχεται σε €7.6 με €9.7 δις, και 9.4 – 10.2 χιλιάδες θέσεις εργασίας.