Τα τελευταία χρόνια έχει επικρατήσει να λέγεται ότι η μεγαλύτερη πρόκληση που θα αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα στο άμεσο μέλλον θα είναι η Κλιματική Αλλαγή.
Ωστόσο, σε ορισμένες Ευρωπαϊκές, κυρίως, χώρες καραδοκεί μια εξ ίσου σημαντική πρόκληση, την οποία συστηματικά παραβλέπουμε, κρύβοντας το κεφάλι μας στην άμμο: Το Δημογραφικό. Πρόκειται για ένα πρόβλημα που απασχολεί σε ιδιαίτερα μεγάλο βαθμό την πατρίδα μας, της οποίας ο πληθυσμός σε 50 χρόνια (το 2070) αναμένεται να έχει μειωθεί στα 8,5 εκατ. κατοίκους (από 10,7 εκατ. σήμερα).
Τα στοιχεία καταγράφονται με τα μελανότερα χρώματα σε πρόσφατη έρευνα της Κομισιόν για τα Δημογραφικά στοιχεία της Ευρώπης, στην οποία αναφέρεται ότι στην Ελλάδα ήδη ο πληθυσμός γερνά επικίνδυνα, οι γεννήσεις περιορίζονται δραματικά και το Ποσοστό Γονιμότητας παραμένει κάτω από 1,5 με αποτέλεσμα το 2070 για κάθε ηλικιωμένο – άνω των 65 ετών υπολογίζεται ότι θα αντιστοιχούν λιγότερο από 2 εργαζόμενοι (σήμερα η αναλογία είναι 1 προς 2,5) με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για το Ασφαλιστικό Σύστημα. Διότι, με βάση τα αναλογιστικά μοντέλα της Κοινωνικής Ασφάλισης, για να είναι ένα σύστημα βιώσιμο απαιτούνται 4 εργαζόμενοι για κάθε συνταξιούχο.
Ακόμη χειρότερα, εάν η κατάσταση συνεχιστεί έτσι μέχρι το τέλος του αιώνα, τείνουμε προς σχέση 1 προς 1, δηλαδή με το υπάρχον αναδιανεμητικό σύστημα, για την πληρωμή της σύνταξης ενός ηλικιωμένου θα συνεισφέρει ένας μόνον εργαζόμενος! Η βραδυφλεγής αυτή βόμβα θα πρέπει να μας προβληματίσει σοβαρά.
Οι αριθμοί είναι εδώ, και, παρ’ όλο που είναι αισιόδοξοι ως προς τη μακροβιότητα του πληθυσμού μας (το 2070 οι ηλικιακές ομάδες από τα 70 ως τα 80+ θα διπλασιαστούν) είναι, ωστόσο, εξαιρετικά απαισιόδοξοι ως προς τις γεννήσεις (65.000 γεννήσεις προς 130.000 θανάτους). Ποιες λύσεις προτείνονται; Προφανώς επείγει η θέσπιση μέτρων για τη δημογραφική ανάταξη του πληθυσμού της χώρας.
Οι λόγοι για τους οποίους τα νέα ζευγάρια δεν κάνουν πάνω από 2 παιδιά -ενώ πολύ συχνά αρκούνται μόνον στο 1- είναι κυρίως οικονομικοί. Στο σημείο αυτό καλείται να επέμβει η Πολιτεία και να βοηθήσει τις νέες οικογένειες με περισσότερα κίνητρα, παροχές και ποιοτικές θέσεις εργασίας. Διότι το δημογραφικό δεν είναι απλά ένα ακόμη κοινωνικό πρόβλημα. Είναι εθνικό πρόβλημα υψηλής σημασίας με πολλαπλές πολιτικές και οικονομικές προεκτάσεις. Η άλλη πλευρά αντιμετώπισης του δημογραφικού προϋποθέτει δραστικές επεμβάσεις στο Ασφαλιστικό, δεδομένου ότι, όπως προαναφέραμε, το 2070 προβλέπεται μεγάλη αύξηση του προσδόκιμου ζωής για τη χώρα μας (86 έτη για τους άνδρες, 91 για τις γυναίκες). Λύσεις όπως σύνδεση δημοσίου και ιδιωτικού τομέα για τις Συντάξεις, αύξηση ηλικίας συνταξιοδότησης, επιλογή δημόσιας ή ιδιωτικής Περίθαλψης, έχουν ήδη τεθεί προς συζήτηση, ενώ τα πρώτα Επαγγελματικά Ταμεία είναι ήδη σε λειτουργία. Το μόνο βέβαιο είναι ότι το πρόβλημα είναι ήδη εδώ, επιτακτικό, άμεσο και αμείλικτο και δεν μπορούμε πια να το αγνοούμε.
Του Ιωάννη Παν. Βοτσαρίδης Διευθύνων Σύμβουλος INTERLIFE Α.Α.Ε.Γ.Α. για το Interlife Magazine [Ιούνιος 2020]