Όραμα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (ΕΚΚ) είναι να καθιερωθεί η κυπριακή κεφαλαιαγορά ως ένας από τους πλέον ασφαλής, αξιόπιστους και ελκυστικούς επενδυτικούς προορισμούς, τόνισε η Πρόεδρος της Επιτροπής Δήμητρα Καλογήρου, υπογραμμίζοντας ότι «αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της άσκησης αποτελεσματικής εποπτείας, η οποία θα διασφαλίζει την προστασία των επενδυτών και την υγιή ανάπτυξη της κεφαλαιαγοράς».
«Ο όγκος εργασίας που καλείται η ΕΚΚ να διεκπεραιώσει στο πλαίσιο της αποστολής της για επαρκή εποπτεία της αγοράς, είναι τεράστιος. Όμως, η επαρκής εποπτεία είναι αυτή που θα διασφαλίσει την αξιοπιστία της αγοράς, η οποία αποτελεί βασική προϋπόθεση για την προσέλκυση νέων επενδυτών και κατ’ επέκταση για την περαιτέρω ανάπτυξη της οικονομίας και την ενδυνάμωση της θέσης της Κύπρου ως διεθνές χρηματοοικονομικό κέντρο», τόνισε η κ. Καλογήρου, προβαίνοντας σε σημερινή δημοσιογραφική διάσκεψη σε απολογισμό του έργου της ΕΚΚ κατά το 2018 και θέτοντας τους στόχους του 2019.
Οι πιο πάνω λόγοι, σύμφωνα με την κ. Καλογήρου, καταδεικνύουν ότι είναι επιβεβλημένο η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς να συνεχίσει να έχει στη διάθεσή της τις απαιτούμενες εξουσίες και να ενδυναμώνεται περαιτέρω με τους απαραίτητους πόρους, για να είναι σε θέση να ανταποκριθεί με επάρκεια στον πολύ σημαντικό ρόλο που καλείται να επιτελέσει ως εποπτική Αρχή.
Αναφορικά με τους στόχους της ΕΚΚ το 2019, αλλά και τα επόμενα χρόνια, η κ. Καλογήρου τόνισε πως η Επιτροπή θα συνεχίσει να εργάζεται «εντατικά, στη βάση του στρατηγικού μας σχεδιασμού, με επικέντρωση στην ενδυνάμωση του εποπτικού και ρυθμιστικού ρόλου της ΕΚΚ», προσθέτοντας ότι έμφαση θα δοθεί όπως και το 2018 στην εδραίωση της καλής εταιρικής διακυβέρνησης και της κουλτούρας δεοντολογίας στις εποπτευόμενες οντότητες, οι οποίες να αντικατοπτρίζουν τις βασικές αρχές της ακεραιότητας, της διαφάνειας και της λογοδοσίας.
666 οντότητες και €8,3 δισ. υπό διαχείριση κεφάλαια
Η κ. Καλογήρου είπε ότι η ανάπτυξη και η πρόοδος της κυπριακής κεφαλαιαγοράς παραμένει ένας από τους βασικούς στόχους της ΕΚΚ και πρόσθεσε ότι από το 2011 μέχρι και το 2018 η ανάπτυξη του τομέα ξεπέρασε το 169% με τους εποπτευόμενους της ΕΚΚ από 247 το 2011 να ανέλθουν τον Ιανουάριο του 2019 σε 666. Σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2017 παρατηρείται αύξηση της τάξης του 5,37%.
Ανέφερε ότι στις 666 οντότητες περιλαμβάνονται 248 Κυπριακές Εταιρείες Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών, με τα υπό διαχείριση κεφάλαια να φτάνουν στα €8,3 δισ. το Σεπτέμβριο του 2018 και ο αριθμός των πελατών τους να πλησιάζει το 1,4 εκατομμύρια.
Ανέφερε επίσης ότι ο αριθμός των εργοδοτουμένων, μόνο στις ΚΕΠΕΥ, την ίδια περίοδο ανερχόταν στα 4.747 άτομα.
Είπε ακόμη ότι στους εποπτευόμενους περιλαμβάνονται επίσης 158 Επιχειρήσεις Παροχής Διοικητικών Υπηρεσιών, το Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου, ένας Πολυμερής Μηχανισμός Διαπραγμάτευσης, 65 εταιρείες με τίτλους εισηγμένους προς διαπραγμάτευση στο ΧΑΚ και 14 Εκδότες τίτλων που διαπραγματεύονται σε χρηματιστήρια του εξωτερικού.
Αναφορικά με τον τομέα των συλλογικών επενδυτικών ταμείων, η κ. Καλογήρου είπε ότι η Επιτροπή έχει υπό την εποπτεία της συνολικά 179 Εταιρείες Διαχείρισης Συλλογικών Επενδύσεων και Οργανισμούς Συλλογικών Επενδύσεων (ΟΣΕ), εκ των οποίων οι 76 είναι Εξωτερικά Διαχειριζόμενοι ΟΣΕ, οι 64 Εσωτερικά Διαχειριζόμενοι ΟΣΕ και οι 39 Εξωτερικοί Διαχειριστές.
Ανέφερε επίσης ότι ο συνολικός αριθμός εταιρειών διαχείρισης περιλαμβάνει, 27 ΔΟΕΕ, 72 ΔΟΕΕ – κάτω των ορίων και 4 Εταιρείες Διαχείρισης ΟΣΕΚΑ, ενώ το συνολικό Ενεργητικό υπό Διαχείριση, το 4ο τρίμηνο του 2018 ανερχόταν στα €6,3 δισ., καταγράφοντας αύξηση της τάξης του 10% σε σχέση με το 3ο τρίμηνο του 2018.
Τμήμα Εποπτείας
Η κ. Καλογήρου είπε ότι το 2018, το Τμήμα Εποπτείας διενήργησε 57 προγραμματισμένους επιτόπιους ελέγχους σε 43 συνολικά ΚΕΠΕΥ και 370 θεματικούς ελέγχους εξ αποστάσεως σε συνολικά 172 ΚΕΠΕΥ, προσθέτοντας ότι γενικά υπήρξε συμμόρφωση των εποπτευομένων και προσπάθεια υιοθέτησης των προνοιών της MiFID II.
Ανέφερε, ωστόσο, πως εντοπίστηκαν θέματα που αφορούσαν ερμηνεία του νέου νομοθετικού πλαισίου και του τρόπου εφαρμογής του για τα οποία απαιτείται καθοδήγηση από την ΕΚΚ και σημείωσε ότι στο επόμενο διάστημα η ΕΚΚ θα προχωρήσει στην έκδοση σχετικών εγκυκλίων με τα πορίσματα των ευρημάτων της, για τους εποπτικούς ελέγχους, καθώς επίσης και για καθοδήγηση της αγοράς.
Έλεγχοι Τμήματος AML
Επιπλέον, η Πρόεδρος της ΕΚΚ είπε ότι το Τμήμα Παρεμπόδισης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες διενήργησε το 2018 συνολικά 17 προγραμματισμένους επιτόπιους ελέγχους σε ΚΕΠΕΥ, 9 προγραμματισμένους επιτόπιους ελέγχους σε Εταιρείες Παροχής Διοικητικών Υπηρεσιών (ΕΠΔΥ) και 4 προγραμματισμένους επιτόπιους ελέγχους σε ΔΟΕΕ, προσθέτοντας ότι τα αποτελέσματα των επιτόπιων ελέγχων κατέδειξαν βελτίωση στα εσωτερικά συστήματα, ελέγχους και διαδικασίες που εφαρμόζονται από τους εποπτευόμενους οργανισμούς για την παρεμπόδιση ξεπλύματος παράνομου χρήματος και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι παρά τη διαπίστωση εφαρμογής ορισμένων βέλτιστων πρακτικών από τους εποπτευόμενους οργανισμούς, έχουν εντοπιστεί, αδυναμίες και/ή παραλείψεις όπως η μη παροχή ικανοποιητικών/επαρκών πληροφοριών σχετικά με τις μεθόδους που χρησιμοποιούν για την παρακολούθηση των λογαριασμών και συναλλαγών των πελατών, για εντοπισμό τυχόν ασυνήθιστης συμπεριφοράς και η μη επαρκής αξιοποίηση των Κατευθυντήριων Γραμμών για τους παράγοντες κινδύνου (ESAs Risk Factors Guidelines) κατά την αξιολόγηση του κινδύνου ξεπλύματος παράνομου χρήματος και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, που συνδέεται με επιχειρηματική σχέση ή περιστασιακή συναλλαγή και την έκταση των μέτρων δέουσας επιμέλειας που εφαρμόζονται για τον μετριασμό του εν λόγω κινδύνου.
Αναφορικά με τους στόχους του 2019, η κ. Καλογήρου είπε ότι το Τμήμα Παρεμπόδισης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες σύμφωνα με το πλαίσιο εποπτείας RBSF, έχει προγραμματίσει να διεξάγει 20 επιτόπιους ελέγχους με σκοπό την αξιολόγηση της επάρκειας και της καταλληλότητας των σχετικών μέτρων και διαδικασιών που εφαρμόζονται από τα εποπτευόμενα πρόσωπα, για την παρεμπόδιση ξεπλύματος παράνομου χρήματος και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
Επίσκεψη κλιμακίου της Moneyval τον Μάιο
Η κ. Καλογήρου είπε ότι η Moneyval ξεκίνησε τον 5ο γύρο αξιολόγησης της Κύπρου τον Ιούνιο 2018 για να εξετάσει και να αξιολογήσει το σχετικό πλαίσιο συμμόρφωσης της Κύπρου με τα διεθνή πρότυπα, αναφορικά με την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (ΞΠΧ/ΧΤ) καθώς και την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής του, διατυπώνοντας συστάσεις προς τις αρμόδιες (εποπτικές) Αρχές όσον αφορά τις αναγκαίες βελτιώσεις στα συστήματα και διαδικασίες τους.
Ανέφερε ότι κλιμάκιο της Moneyval θα επισκεφθεί την Κύπρο τον προσεχή Μάιο και θα έχει κατ’ ιδίαν συναντήσεις, μεταξύ άλλων, με τις αρμόδιες εποπτικές και άλλες Αρχές καθώς και τις υπόχρεες οντότητες (ιδιωτικό τομέα) και πρόσθεσε ότι αναμένεται ότι το προσχέδιο της έκθεσης αξιολόγησης της Κύπρου από τη Moneyval θα συζητηθεί στη συνεδρία της Ολομέλειας της Monevyal τον Δεκέμβριο 2019.
Πρόστιμα €7,5 εκ. και άλλα μέτρα
Η Πρόεδρος της ΕΚΚ, αφού σημείωσε ότι τα τελευταία έξι χρόνια, η Επιτροπή επέβαλε συνολικά πρόστιμα €25,5 εκατ. σε εποπτευόμενούς της, είπε ότι το 2018 οι διοικητικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν συνολικά σε εποπτευόμενους και ανώτατους αξιωματούχους τους πλησιάζουν τα €7,5 εκατ., προσθέτοντας ότι τα €6,8 εκατ. επιβλήθηκαν στους εκδότες και οι υπόλοιπες €700.000 στους υπόλοιπους εποπτευόμενους, με την πλειοψηφία να αφορά πρόστιμα σε ΚΕΠΕΥ.
Ανέφερε επίσης ότι η ΕΚΚ ανέστειλε την άδεια λειτουργίας 3 ΚΕΠΕΥ, στις οποίες προέκυψαν σημαντικά προβλήματα και υπέδειξε σε εποπτευόμενους τη λήψη σειράς διορθωτικών μέτρων για τη βελτίωση των εσωτερικών τους διαδικασιών, ρυθμίσεων και πρακτικών, με στόχο την πλήρη συμμόρφωση με τις νομικές τους υποχρεώσεις.
Είπε ακόμη ότι η Επιτροπή απέστειλε και πέντε επιστολές στο Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας για διερεύνηση της διάπραξης ενδεχόμενων ποινικών αδικημάτων.
Το 2019, ανέφερε η Πρόεδρος της ΕΚΚ, θα συνεχιστεί και θα εντατικοποιηθεί το εποπτικό πρόγραμμα των Τμημάτων της Επιτροπής, στο Πλαίσιο Εποπτείας με βάση τους κινδύνους (Risk Based Supervision Framework), το οποίο εντός του 2018 αναγνώρισε νέους κινδύνους οι οποίοι προέκυψαν από παράγοντες όπως, οι νέες νομοθεσίες που τέθηκαν σε ισχύ και αλλαγές στο περιβάλλον της αγοράς.
Μεταστέγαση ΕΚΚ
Η κ. Καλογήρου είπε ότι προ ημερών ολοκληρώθηκε η μεταστέγαση της Επιτροπής σε νέο κτήριο, το οποίο καλύπτει τις υφιστάμενες ανάγκες της ΕΚΚ, καθώς επίσης και μελλοντικές, με την πρόσληψη πρόσθετου προσωπικού.
Σημείωσε ότι ο αρχικός προγραμματισμός της ΕΚΚ ήταν η ενοικίαση ολόκληρου του κτιρίου στο οποίο στεγαζόταν προηγουμένως, ωστόσο αυτό δεν κατέστη δυνατό λόγω της παραμονής του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών και Οικογενειακού Δικαστηρίου και της ανάγκης ενοικίασης δεύτερου κτιρίου.
