Θέμα χρόνου φαίνεται να είναι η εφαρμογή αρνητικού επιτοκίου στις μεγάλες καταθέσεις και από τις κυπριακές τράπεζες, οι οποίες αναπόφευκτα θα ακολουθήσουν την πορεία που χάραξαν εδώ και καιρό μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες.
Όπως είναι γνωστό, οι μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες χρεώνουν εδώ και καιρό αρνητικά επιτόκια, σε μία προσπάθεια να διαχειριστούν το κόστος από την απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η οποία από το 2014 χρεώνει τις τράπεζες0,4% και πιο πρόσφατα 0,5% αρνητικό επιτόκιο, συνεπεία του χαμηλού πληθωρισμού και της ανεμικής ανάπτυξης που καταγράφεται στην περιοχή. Με αυτήν την πολιτική, η ΕΚΤ επιχειρεί να πείσει τις τράπεζες να διαχειριστούν την πλεονάζουσα ρευστότητά τους βγαίνοντας σε δανεισμό, για να τροφοδοτήσουν την ανάπτυξη.
Ωστόσο, ειδικά οι κυπριακές τράπεζες παραμένουν διστακτικές στο θέμα του δανεισμού και προτιμούν να κινηθούν πιο συνετά από ό,τι στο παρελθόν, αφού τόσο τα νοικοκυριά όσο και οι επιχειρήσεις στην Κύπρο είναι ήδη υπερδανεισμένες. Την ίδια όμως στιγμή, καθίσταται ολοένα και πιο δύσκολο να επωμίζονται αποκλειστικά οι ίδιες το κόστος του αρνητικού επιτοκίου που χρεώνει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα.
Κυβερνητικές πηγές εκτιμούν ότι δεν πρόκειται να διαφοροποιηθούν τα βασικά επιτόκια από τα σημερινά επίπεδα ή ακόμη ότι ενδέχεται να κινηθούν σε χαμηλότερα επίπεδα, μέχρι την ανάκαμψη του πληθωρισμού σε ικανοποιητικά επίπεδα, κοντά, αλλά κάτω από το 2%. Με αυτό το δεδομένο φαίνεται ότι πλησιάζει η στιγμή που και οι κυπριακές τράπεζες θα αρχίσουν να χρεώνουν αρνητικά επιτόκια για μεγάλες καταθέσεις, επιχειρήσεων και θεσμικών επενδυτών.
Επεξεργάζονται επιλογές
Πληροφορίες αναφέρουν ότι ήδη στις κυπριακές τράπεζες άρχισαν να επεξεργάζονται τις πιθανές επιλογές τους, αφού σταδιακά καθίσταται ασύμφορο να απορροφούν αποκλειστικά οι ίδιες το κόστος των αρνητικών επιτοκίων που εφαρμόζει τα τελευταία έξι χρόνια η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Στα σενάρια εφαρμογής αρνητικών επιτοκίων που εξυφαίνονται στα ενδότερα κυπριακών τραπεζών, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, δεν εμπλέκονται απλοί καταθέτες. Η όλη συζήτηση αφορά μεγάλες καταθέσεις, , που ανήκουν σε επιχειρήσεις και θεσμικούς επενδυτές.
Αναγκαίο κακό
Οικονομικοί κύκλοι επιχειρηματολογούν ότι στις σημερινές οικονομικές συνθήκες τα μηδενικά ή αρνητικά επιτόκια ήρθαν για να μείνουν. Όπως επισημαίνουν ο δανεισμός θα μπορούσε να αποτελέσει διέξοδο για τις τράπεζες για να διαχειριστούν την κατάσταση, ωστόσο οι κυπριακές τράπεζες ιεραρχούν ως κορυφαία προτεραιότητα τη βιώσιμη ανάπτυξή τους και σε αυτό το πλαίσιο προσμετρούν και το αν έχει αποκατασταθεί πλήρως η ικανότητα αποπληρωμής τους από πλευράς πελατών.
Είναι ξεκάθαρο ότι οι τράπεζες προσπαθούν να μην επαναλάβουν τα λάθη του παρελθόντος, που οδήγησαν στην εκτόξευσή των μη εξυπηρετούμενων δανείων πέραν του 50%, λόγω ανεύθυνου δανεισμού. Τραπεζικοί κύκλοι υποδεικνύουν με τη σειρά τους ότι τα αρνητικά ή μηδενικά επιτόκια που έρχονται στις μεγάλες καταθέσεις, αντισταθμίζονται από τα πολύ χαμηλά επιτόκια σε υποθήκες ή άλλους τύπους δανείων, τα οποία είναι τα χαμηλότερα που καταγράφηκαν ποτέ στην Κύπρο.
