Την ανάληψη μιας από κοινού δέσμευσης ότι δεν θα υπάρξει επιστροφή στις πρακτικές του παρελθόντος, ζήτησε ο νέος Υπουργός Οικονομικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης, στην πρώτη ομιλία του ως ΥΠΟΙΚ, προτάσσοντας το τρίπτυχο μιας συνετούς δημοσιονομικής πολιτικής, ενός υγιούς τραπεζικού τομέα και της προώθησης δομικών μεταρρυθμίσεων, που θα επιτρέψουν στη χώρα να σχεδιάσει και να εφαρμόσει πολιτικές ανάπτυξης και κοινωνικής δικαιοσύνης.
Μιλώντας ενώπιον της Ολομέλειας της Βουλής για τον κρατικό προϋπολογισμό για το 2020, ο κ. Πετρίδης τόνισε ότι πρέπει να επιδιωχθεί επίσης κοινή συνεννόηση Κυβέρνησης – Βουλής προκειμένου να στηριχθεί η μεταρρυθμιστική προσπάθεια και προέβαλε επτά μεταρρυθμιστικές δράσεις, περιλαμβανομένης και της επανεξέτασης της μερικής αποκρατικοποίησης της Cyta.
«Η προσπάθεια δεν έχει ολοκληρωθεί και στην οικονομία δεν χωρούν εφησυχασμοί. Τουναντίον, ελλοχεύουν σημαντικοί εξωτερικοί κίνδυνοι», ανέφερε ο νέος ΥΠΟΙΚ, προσθέτοντας πως η Ευρώπη διαπνέεται από γενικευμένη αβεβαιότητα λόγω της διαχείρισης του Brexit αλλά και την κλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων μεταξύ των μεγάλων οικονομιών, η οποία δημιουργεί μια τάση προστατευτισμού στο διεθνές εμπόριο η οποία μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις, ενώ εντείνονται δε οι προβλέψεις για επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας το επόμενο διάστημα.
«Όλα αυτά καθιστούν τη θωράκιση της κυπριακής οικονομίας ακόμη πιο επιβεβλημένη και την ακολουθούμενη εθνική πολιτική συνετή», τόνισε.
Υπέδειξε εξάλλου ότι η συνετή δημοσιονομική πολιτική δεν πρέπει να ακολουθείται ούτω λόγω δογματικών αντιλήψεων, ούτε γιατί οι κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης το επιβάλλουν, καθώς τα υγιή δημόσια οικονομικά σημαίνουν υγιή και βιώσιμη οικονομική μεγέθυνση.
«Είναι γι’ αυτό που η ύπαρξη πλεονασμάτων δεν σημαίνει την ταυτόχρονη ικανοποίηση απαιτήσεων και πιέσεων για αλόγιστη διόγκωση των δημοσίων δαπανών. Υπάρχουν κινήσεις που μπορεί να γίνουν, αλλά υπάρχουν και άλλες που ξεφεύγουν από τα όρια της βιωσιμότητας και της κοινής λογικής και θα μας βρουν αντίθετους», συνέχισε.
Επτά μεταρρυθμιστικές δράσεις
Σύμφωνα με τον νέο ΥΠΟΙΚ, η προώθηση μεταρρυθμίσεων και αλλαγών στις δομές και διαδικασίες του κράτους και της οικονομίας πρέπει να είναι εθνικός στόχος. Και πρέπει να επιδιώξουμε την συνεννόηση κυβέρνησης και Βουλής, προκειμένου από κοινού να στηρίξουμε μια φιλόδοξη μεταρρυθμιστική προσπάθεια που θα αλλάξει την χώρα.
Στο σημείο αυτό, αναφέρθηκε σε ένα πλαίσιο πολιτικής το οποίο το οποίο, μεταξύ άλλων, πρέπει να περιλαμβάνει τις ακόλουθες ενέργειες:
Τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, μια μεταρρύθμιση που αλλάζει ριζικά τον τρόπο λειτουργίας του κράτους, τόσο σε τοπικό όσο και κεντρικό επίπεδο. Που πέραν των δομικών αλλαγών, δημιουργεί και εξοικονομήσεις δεκάδων εκατομμυρίων ως πρόσθετο έσοδο για την κοινωνία, που δεν προέρχονται ούτε από την αύξηση δαπανών, ούτε από αύξηση της φορολογίας αλλά ως δομικό αποτέλεσμα μιας μεταρρύθμισης.
Τη μεταρρύθμιση των δικαστηρίων, που θα οδηγήσει σε αύξηση και της ανταγωνιστικότητας της κυπριακής οικονομίας, αφού «η ταχύτητα απόδοσης της δικαιοσύνης» είναι ένας τομέας στον οποίο υστερούμε και κρατεί την Κύπρο χαμηλά στους διεθνείς δείκτες ανταγωνιστικότητας, που παράλληλα έχει αρνητική επίδραση στις ντόπιες όσο και στις ξένες επενδύσεις και κατ’ επέκταση στην ανάπτυξη αλλά και κοινωνική δικαιοσύνη.
Την προώθηση θεμάτων μεταρρύθμισης του συστήματος διαχείρισης ανθρώπινων πόρων στη δημόσια υπηρεσία που σχετίζεται με τη διαδικασία πρόσληψης, αξιολόγησης και ανέλιξης του προσωπικού. Ενώ υπάρχουν πολύ αξιόλογα στελέχη στη δημόσια υπηρεσία, πολίτες και επιχειρήσεις ζουν τις συνέπειες της έλλειψης ενός συστήματος αξιολόγησης και ανέλιξης που θα φέρει αξιοκρατία αλλά και μεγαλύτερη αποδοτικότητα τόσο του κράτους όσο και της κυπριακής οικονομίας.
Την απλοποίηση του Πλαισίου Αδειοδότησης για την έκδοση πολεοδομικών και οικοδομικών αδειών. Κάτι που θα αντικαταστήσει ένα αναχρονιστικό σύστημα το οποίο βασίζεται στην προ της ανεξαρτησίας εποχή, με ένα σύγχρονο, αποτελεσματικό, ευρωπαϊκό πλαίσιο.
Τη σύσταση νέας Ανεξάρτητης Εποπτικής Αρχής για τον Ασφαλιστικό Τομέα και τον τομέα των Ταμείων Προνοίας, με στόχο την ενδυνάμωση και τη σωστή ανάπτυξη ενός αναδυόμενου τομέα για την οικονομία μας.
Τη νομοθετική θέσπιση των «κοινωνικών επιχειρήσεων», μια μεταρρύθμιση που δημιουργεί ένα νέο τομέα στην οικονομική δραστηριότητα ενεργοποιώντας της όμως πρωτίστως στην υπηρεσία των πιο ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού.
Την επανεξέταση της πρότασης για μερική αποκρατικοποίηση της CYTA, με την προσέλκυση στρατηγικού-συνεργάτη επενδυτή, προτού να είναι πολύ αργά. Στο ίδιο πλαίσιο πολιτικής περιλαμβάνεται το Χρηματιστήριο και το Κρατικό Λαχείο.
«Το συγκεκριμένο, φιλόδοξο αλλά υλοποιήσιμο μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα», τόνισε, «είναι αυτό που θα αλλάξει τη χώρα μας, θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και θα διευρύνει την παραγωγική βάση της οικονομίας μας, αλλά και θα ενισχύσει την κοινωνική συνοχή. Η προσπάθεια διόρθωσης διαχρονικών στρεβλώσεων και παθογενειών στην οικονομία μας η οποία άρχισε τα τελευταία χρόνια θα πρέπει να συνεχιστεί».
Όπως είπε, το τρίπτυχο ενός υγιούς τραπεζικού τομέα, μιας συνετούς δημοσιονομικής πολιτικής και των δομικών μεταρρυθμίσεων είναι η στρατηγική εκείνη η οποία θα μας επιτρέψει να σχεδιάσουμε και να εφαρμόσουμε τις πολιτικές ανάπτυξης αλλά και κοινωνικής δικαιοσύνης. «Είναι όμως και η στρατηγική πειθούς των διεθνών αγορών ότι η χώρα θα συνεχίσει να είναι αξιόπιστη και θα συνεχίσει να βαδίζει με τρόπο βιώσιμο και διατηρήσιμο», συμπλήρωσε.
Οι επόμενες φορολογικές κινήσεις
Ανέφερε επιπροσθέτως πως θα πρέπει ταυτόχρονα να αναμένονται και κινήσεις που θα ενισχύσουν τον φορολογικό έλεγχο και που θα πατάξουν τη φοροδιαφυγή, όπως την υποβολή φορολογικής δήλωσης από όλους, έστω και εάν δεν προκύπτει φορολογική υποχρέωση, καθώς και η υποχρέωση διάθεσης τερματικού για ηλεκτρονικές πληρωμές από όλους τους παρόχους προϊόντων ή υπηρεσιών, είναι επιβεβλημένη και εκκρεμεί ενώπιον σας. Μόνο έτσι θα έχουμε συνολική εικόνα για την φορολογική μας βάση.
Όπως είπε, εντός του 2020 αναμένεται επίσης, η έναρξη υλοποίησης της σημαντικής επένδυσης που αφορά το νέο μηχανογραφικό σύστημα του Τμήματος Φορολογίας, ενώ θα τεθεί σε δημόσιο διάλογο το πλαίσιο για μια «Πράσινη» φορολογική μεταρρύθμιση.
Αναφέρθηκε στις κινήσεις που θα ενισχύσουν τον φορολογικό έλεγχο και που θα πατάξουν τη φοροδιαφυγή, σημειώνοντας ότι η υποβολή φορολογικής δήλωσης από όλους, έστω και εάν δεν προκύπτει φορολογική υποχρέωση, καθώς και η υποχρέωση διάθεσης τερματικού για ηλεκτρονικές πληρωμές από όλους τους παρόχους προϊόντων ή υπηρεσιών, είναι επιβεβλημένη και εκκρεμεί ενώπιον σας.
Σύμφωνα με τον κ. Πετρίδη, εντός του 2020 αναμένεται επίσης, η έναρξη υλοποίησης της σημαντικής επένδυσης που αφορά το νέο μηχανογραφικό σύστημα του Τμήματος Φορολογίας, ενώ θα τεθεί σε δημόσιο διάλογο το πλαίσιο για μια «Πράσινη» φορολογική μεταρρύθμιση.
Για την κυπριακή οικονομία, ο κ. Πετρίδης είπε πως το 2019 συνιστά το πέμπτο κατά σειρά έτος με μέσο ετήσιο ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ πέραν του 4%. Συμπλήρωσε πως για το 2020 προβλέπεται σχετική επιβράδυνση του ρυθμού μεγέθυνσης στο 2.9% από 3.2% που αναμένεται να κυμανθεί το 2019, παραμένοντας όμως σε υψηλά επίπεδα, ενώ παρά την σημαντική οικονομική δραστηριότητα, ο πληθωρισμός αναμένεται να παραμείνει σε σχετικά χαμηλά επίπεδα της τάξης του 1.2%.
Ανέδειξε επίσης ως «ιδιαίτερα θετική εξέλιξη» τη δραστική μείωση της ανεργίας, που έχει περιοριστεί περίπου στο 7.0% του εργατικού δυναμικού κατά το 2019 και προβλέπεται να μειωθεί περαιτέρω στο 6% το 2020. «Το γεγονός ότι δεν ευημερούν μόνο οι αριθμοί αλλά βελτιώνεται και το βιοτικό επίπεδο των πολιτών αποδεικνύεται και μέσα από τη μείωση του ποσοστού φτώχειας στην Κύπρο, το οποίο μειώθηκε στο 24% το 2018, από 28% το 2013», συμπλήρωσε.
«Είναι αδιαμφισβήτητη η εδραίωση της οικονομικής δραστηριότητας και η προώθηση νέων επενδύσεων. Είναι δεδομένο πλέον ότι η οικονομία έχει σταθεροποιηθεί και ότι η εμπιστοσύνη έχει αποκατασταθεί», είπε, προσθέτοντας πως το γεγονός ότι τρεις οίκοι αξιολόγησης κατατάσσουν ήδη την Κύπρο σε επενδυτική βαθμίδα, αποτελεί απόδειξη ακριβώς της επαναφοράς της εμπιστοσύνης στην οικονομία μας».
Για το δημόσιο χρέος, ο κ. Πετρίδης είπε πως αυτό θα μειωθεί κάτω από το φράγμα του 100% και θα κυμανθεί γύρω στο 97,4% του ΑΕΠ, ενώ τα επόμενα χρόνια αναμένεται να συνεχίσει την πτωτική πορεία το 2020 και να περιοριστεί περίπου στο 91.1% του ΑΕΠ. «Αυτή η πτωτική πορεία του δημόσιου χρέους η οποία διασφαλίζεται μέσω των πλεονασματικών προϋπολογισμών είναι και η στάση ευθύνης που πρέπει να επιδείξουμε έναντι των παιδιών μας και των μελλοντικών γενεών για να μην τους μεταφέρουμε ένα δυσβάσταχτο λογαριασμό»
Για τον τραπεζικό τομέα, ο κ. Πετρίδης είπε πως άλλαξαν πολλά σε σχέση με την εταιρική διακυβέρνηση των τραπεζών, οι οποίες προσφέρουν δάνεια «με τα χαμηλότερα επιτόκια που είχαμε ποτέ στη χώρα μας».
Οι διαδικασίες ελέγχου και έγκρισης δανείων, είπε, είναι πλέον πολύ πιο αυστηρές, για να διοχετεύεται ο δανεισμός είτε σε παραγωγικές επενδύσεις και δραστηριότητες, είτε σε λογική κατανάλωση, και να προστατεύεται η οικονομία από τον υπερδανεισμό και τη μη βιώσιμη υπερκατανάλωση, φαινόμενα που μπορεί πρόσκαιρα να παρουσιάζονται ως ανάπτυξη και ευημερία, αλλά στο τέλος δημιουργούν φούσκες και μεταφράζονται σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια, όπως έγινε στο παρελθόν.
Τόνισε ωστόσο ότι παρά τα θετικά βήματα στο τομέα αυτό, ταυτόχρονα θα πρέπει όλοι να κατανοήσουμε ότι το τραπεζικό σύστημα λειτουργεί πλέον κάτω από ένα ιδιαίτερα αυστηρό, απαιτητικό, πανευρωπαϊκό, εποπτικό και ρυθμιστικό πλαίσιο. «Και ότι η πίεση θα είναι συνεχής μέχρι την πλήρη και οριστική εξυγίανση», υπογράμμισε.
Πηγή: ΚΥΠΕ