Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) με γνωμοδότησή της επικροτεί τις αλλαγές στο κυβερνητικό νομοσχέδιο που προνοεί εκ βάθρων αλλαγές στη δομή της διακυβέρνησης της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (ΚΤΚ).#neaxak(l) #neaxak(f) #neaxak(t)
Το νομοσχέδιο καταργεί το άρθρο του βασικού νόμου της ΚΤΚ που αφορά στη συγκέντρωση των αρμοδιοτήτων στο πρόσωπο του διοικητή και προνοεί τη σύσταση της εκτελεστικής επιτροπής (διοικητής, υποδιοικητής και οι δύο εκτελεστικοί σύμβουλοι) ως το νέο όργανο λήψης αποφάσεων. Το αρχικό σχέδιο υπεβλήθη για γνωμοδότηση τον Φεβρουάριο του 2018 στην ΕΚΤ, η οποία τον Μάιο του 2018 διατύπωσε παρατηρήσεις, οι οποίες ενσωματώθηκαν στο νομοσχέδιο επί του οποίου δόθηκε εκ νέου γνωμοδότησή.
Αναφορικά με τους λόγους παύσης των μελών της εκτελεστικής, η ΕΚΤ επικροτεί τις αναθεωρήσεις που έγιναν, καθώς οι λόγοι ευθυγραμμίζονται πλέον με το άρθρο14.2 του καταστατικού του Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ) και ενισχύουν την ανεξαρτησία των εν λόγω μελών.
Όπως επισημαίνεται στις εκθέσεις της ΕΚΤ, αναφέρεται στη γνωμοδότηση, τα καταστατικά των Εθνικών ΚΤ πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι διοικητές απαλλάσσονται από τα καθήκοντά τους μόνον για τους λόγους που αναφέρονται στο άρθρο 14.2 του καταστατικού του ΕΣΚΤ, δηλαδή εάν δεν πληρούν πλέον τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την εκτέλεση των καθηκόντων τους ή εάν διαπράξουν βαρύ παράπτωμα, μια αρχή που, όπως επισημαίνεται, ισχύει και για άλλα μέλη των οργάνων λήψης αποφάσεων των ΕθνΚΤ που μετέχουν στην εκτέλεση καθηκόντων σχετικών με το ΕΣΚΤ, ιδίως στις περιπτώσεις που ο διοικητής είναι «πρώτος μεταξύ ίσων» σε σχέση με τα άλλα μέλη και με ισότιμη ψήφο ή όταν αυτά τα άλλα μέλη μετέχουν στην εκτέλεση καθηκόντων σχετικών με το ΕΣΚΤ21.
Η ΕΚΤ παρατηρεί επίσης ότι οι εν λόγω αναθεωρήσεις προχωρούν ακόμη ένα βήμα προβλέποντας ότι η ίδια διαδικασία που εφαρμόζεται για την παύση του διοικητή και του υποδιοικητή ισχύει και για την παύση των μη εκτελεστικών συμβούλων. Σημειώνει ωστόσο πως από νομοτεχνικής άποψης, η αναφερόμενη στην παράγραφο 1.1.5 προστεθείσα φράση φαίνεται να είναι πλεονάζουσα, καθώς ο διοικητής και ο υποδιοικητής δεν μπορούν να θεωρηθούν εκτελεστικοί ή μη εκτελεστικοί σύμβουλοι.
Πρόσθετα, η ΕΚΤ επικροτεί την τροποποίηση της διάταξης που περιορίζει το δικαίωμα ψήφου των μελών της εκτελεστικής επιτροπής κατά τις συνεδρίες του διοικητικού συμβουλίου, μια διάταξη η οποία, σημειώνεται, σκοπεύει στη διευκρίνιση των θεμάτων επί των οποίων θα ισχύει ο εν λόγω περιορισμός.
Η ΕΚΤ επισημαίνει ωστόσο πως θα ήταν σκόπιμο να διευκρινιστεί επιπρόσθετα η βάση επί της οποίας το διοικητικό συμβούλιο δύναται να κάνει ανασκόπηση των ενεργειών της εκτελεστικής επιτροπής, προσδιορίζοντας ποια εκ των απαριθμούμενων στο άρθρο 15 του νόμου περί της ΚΤΚ καθήκοντα του διοικητικού συμβουλίου, περιλαμβάνουν το καθήκον της ανασκόπησης των ενεργειών της εκτελεστικής επιτροπής κατά τα αναφερόμενα στο άρθρο 17 παράγραφος 4 του νόμου περί της ΚΤΚ.
Επικροτείται επίσης η επιφύλαξη με την οποία δεν επηρεάζεται η ανεξαρτησία και οι εξουσίες της εκτελεστικής επιτροπής στην εκτέλεση των σχετικών με το ΕΣΚΤ και των λοιπών της καθηκόντων.
Σε σχέση με τις τροποποιήσεις που αφορούν το κεφάλαιο της ΚΤΚ και τις μεταβολές του, η ΕΚΤ επαναλαμβάνει την αντίληψη που σχημάτισε ότι, σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, η ΚΤΚ θα έχει αυτομάτως δικαίωμα σε ανακεφαλαιοποίηση μέχρι το προβλεπόμενο ύψος κεφαλαίου που αναφέρεται στον νόμο περί της ΚΤΚ, όπως τροποποιείται από το σχέδιο νόμου.
Η ΕΚΤ επικροτεί ακόμη τη διάταξη του σχεδίου νόμου με την οποία ανατίθεται στο διοικητικό συμβούλιο αρμοδιότητες καθορισμού του «ανώτατου επιπέδου προβλέψεων και αποθεματικού» που δύναται να διατηρεί η ΚΤΚ σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα και επαναλαμβάνει την αντίληψη που σχημάτισε ότι η συγκεκριμένη διάταξη αφορά χρηματοδοτικά αποθέματα ασφαλείας που περιλαμβάνουν γενικά αποθεματικά, κεφάλαιο και προβλέψεις για χρηματοπιστωτικό κίνδυνο.
Η ΕΚΤ επικροτεί τον σκοπό του σχεδίου τροποποίησης του Συντάγματος να παράσχει ασφάλεια δικαίου διασφαλίζοντας ότι το σχέδιο νόμου συνάδει με τις διατάξεις του Συντάγματος. Επικροτεί ειδικότερα τη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής του άρθρου 118 παράγραφος 4 του Συντάγματος σχετικά με τους λόγους παύσης, προκειμένου αυτό να καταλαμβάνει και τους εκτελεστικούς συμβούλους της ΚΤΚ, εξασφαλίζοντάς τους μεταχείριση ίση με εκείνη του διοικητή και του υποδιοικητή, και παρατηρεί ότι το σχέδιο τροποποίησης του Συντάγματος προχωρεί ακόμη ένα βήμα προβλέποντας ότι η ίδια διαδικασία που εφαρμόζεται για την παύση του διοικητή και του υποδιοικητή ισχύει και για την παύση των μη εκτελεστικών συμβούλων.
Το τροποποιημένο νομοσχέδιο απαλείφει διάταξη, επί της οποίας η ΕΚΤ διατύπωσε τις παρατηρήσεις της, η οποία εξουσιοδοτούσε το Υπουργικό Συμβούλιο να ανακαλεί τον διορισμό συμβούλου της ΚΤΚ, ο οποίος αποκτά συμφέρον ή συμμετέχει σε χρηματοοικονομικό ίδρυμα κατά τη διάρκεια της θητείας του στην ΚΤΚ.
Στο πλαίσιο των αλλαγών προωθείται τροποποίησης δύο άρθρων του Συντάγματος. Συγκεκριμένα πρόκειται για το άρθρο 118 παράγραφος 4,το οποίο ορίζει σχετικά με την παύση του διοικητή και του υποδιοικητή της ΚΤΚ. Συναφώς, ο διοικητής και ο υποδιοικητής της ΚΤΚ παύονται από το κατά το άρθρο 153 παράγραφος 8 του Συντάγματος συνιστώμενο συμβούλιο του οποίου προεδρεύει ο πρόεδρος του Ανώτατου Δικαστηρίου.
Το σχέδιο τροποποίησης του Συντάγματος επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής του άρθρου 118 παράγραφος 4 και στα λοιπά μέλη της εκτελεστικής επιτροπής και του διοικητικού συμβουλίου της ΚΤΚ (ήτοι εκτελεστικούς και μη εκτελεστικούς συμβούλους). Με τη δεύτερη τροποποίηση προστίθεται η φράση «εκτός εάν νόμος ήθελε ορίσει διαφορετικά» στις παραγράφους 1,2, και 3 του άρθρου 119 του Συντάγματος, οι οποίες περιγράφουν τις εξουσίες και τα καθήκοντα του διοικητή της ΚΤΚ.
Πηγή: ΚΥΠΕ
