Κολακευτικά για τις κυπριακές Αρχές ήταν τα όσα «κατέθεσε» δημοσίως μετά την ολοκλήρωση των συναντήσεών του, κατά την σύντομη επίσκεψή του στην Κύπρο, την περασμένη βδομάδα ο Υφυπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Μάρσαλ Μπίλινγκσλι.#neaxak(l) #neaxak(f) #neaxak(t)
Η τρίτη κατά σειρά επίσκεψή του στο νησί και δεύτερη μέσα σε ένα χρόνο δεν κρατήθηκε μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Ο Αμερικανός αξιωματούχος πέρασε από την Κύπρο λίγες μόνο εβδομάδες πριν από το κρισιμότερο ραντεβού για την κυπριακή οικονομία, που δεν είναι άλλο από τον έλεγχο της Moneyval, του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η δεύτερη ιδιότητά του από μόνη της δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη καθώς ο Μάρσαλ Μπίλινγκσλι είναι ο πρόεδρος της «Ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης» (FATF).
Πρόοδος μεν αλλά…
Το συμπέρασμα στον απόηχο των βαρύνουσας σημασίας συναντήσεων του Αμερικανού Υφυπουργού Οικονομικών στην Κύπρο είναι ότι υπήρξε μεν σημαντική πρόοδος στην καταπολέμηση του ξεπλύματος παράνομου χρήματος, σε καμία όμως περίπτωση δεν είναι όλα τέλεια. Μπορεί λοιπόν ο Μάρσαλ Μπίλινγκσλι να χρησιμοποίησε εκφράσεις όπως “εξαιρετική δουλειά” και “τεράστια πρόοδος” για να αποδώσει την ικανοποίησή του από τα όσα είδε και άκουσε, πλην όμως δεν σημαίνει ότι υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού. Αυτό προκύπτει και από τα όσα ανέφερε στη «Σ» ο Αμερικανός αξιωματούχος. «Υπάρχουν, όμως, πολλά ακόμη που πρέπει να γίνουν», είχε σημειώσει ο κ. Μπίλινγκσλι, άποψη με την οποία συμφωνούν και οι κυπριακές Αρχές. Απαρατήρητη δεν περνά ούτε η αναφορά του στο επενδυτικό πρόγραμμα της Δημοκρατίας, τις πολιτογραφήσεις ξένων επενδυτών.
Κρίσιμο ραντεβού
Τα βλέμματα στρέφονται πλέον στην κάθοδο της Moneyval του Συμβουλίου της Ευρώπης στο νησί. Περί τα μέσα Μαΐου φτάνει στην Κύπρο κλιμάκιο αξιολογητών, το οποίο θα περάσει από «κόσκινο» τα μέτρα κατά του ξεπλύματος παράνομου χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, που λαμβάνουν οι Αρχές της χώρας. Πρόκειται για το σημαντικότερο «ραντεβού» της κυπριακής οικονομίας μέχρι το επόμενο. Για πρώτη φορά η αξιολόγηση της Moneyval εκτός από τα μέτρα, που λαμβάνονται θα προσμετρήσει και τα αποτελέσματά τους. Σ’ αυτό το δεδομένο ποντάρουν πολλά οι κυπριακές Αρχές, καθώς θεωρούν ότι τα αποτελέσματα της προόδου αποτυπώνονται με στοιχεία και αριθμούς. «Υπάρχουν στατιστικά στοιχεία για την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, τα οποία δεν επιδέχονται αμφισβήτησης και θα τεθούν ενώπιον και του κλιμακίου της Moneyval, όπως είχαν τεθεί ενώπιον του Αμερικανού Υφυπουργού» σημειώνουν έγκυρες πηγές στη «Σ». H ικανοποίηση του Αμερικανού Υφυπουργού Οικονομικών, όπως έχει διατυπωθεί και δημοσίως, «γεννά» μια αισιοδοξία, δεδομένου ότι στο κλιμάκιο των αξιολογήτων θα συμμετέχει και εκπρόσωπος των αμερικανικών Αρχών ως παρατηρητής. «Βεβαίως υπάρχουν και άλλοι αξιολογητές άρα θα πρέπει να δείξουμε και σε αυτούς την πρόοδο που έγινε» σημειώνουν.
Αλλαγή στάσης
Όσοι είχαν την ευκαιρία να συναντήσουν τον Αμερικανό Υφυπουργό Οικονομικών και στο παρελθόν, αυτή τη φορά είχαν διακρίνει μια διαφοροποίηση στην στάση του. Εκτιμούν ότι αυτό συμβαίνει καθώς οι Αμερικανοί έχουν αντιληφθεί ότι τα πράγματα δεν παρέμειναν στάσιμα, αλλά έγινε αρκετή δουλειά και σε επίπεδο εποπτικών Αρχών. Παρουσιάστηκε, ενώπιών του, με στοιχεία η απόδοση των μέτρων σε κλείσιμο λογαριασμών από τις τράπεζες, εταιρειών ή ακόμη και κυρώσεων, που έχουν επιβληθεί για υποθέσεις ξεπλύματος παράνομου χρήματος. Δεν μπορούν να περάσουν απαρατήρητες και οι αναφορές του κ. Μπίλινγκσλι στην «Σ» για τον Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας. Θεωρεί ότι ο Κωνσταντίνος Ηροδότου είναι «σεβαστός στο διεθνές σύστημα» και ότι «θα κάνει σπουδαία δουλειά στην Κεντρική Τράπεζα».
Η οδηγία
Το καλογυαλισμένο όπλο των κυπριακών Αρχών, ενόψει του ελέγχου της Moneyval είναι η πολυσυζητημένη οδηγία της Κεντρικής Τράπεζας, που ορίζει τι είναι εταιρείες «κέλυφος». Καλεί τα τραπεζικά ιδρύματα του τόπου να διακόψουν κάθε σχέση με τέτοιου είδους εταιρείες και γενικότερα να τις αποφεύγουν. Η «πρώτη γεύση» των προθέσεων της Κεντρικής Τράπεζας είχε προκύψει πέρυσι μετά την επίσκεψη Μπίλινγκσλι και είχε προκαλέσει αναστάτωση και έντονες αντιδράσεις στον τομέα των υπηρεσιών. Τελικά η οδηγία έχει τεθεί σε εφαρμογή. Οι τράπεζες δεν έχουν πολλές επιλογές καθώς η επαφή τους με τον «έξω κόσμο» εξαρτάται από τις ανταποκρίτριες τράπεζες και εκεί οι ΗΠΑ έχουν και «το μαχαίρι και το καρπούζι στο τραπέζι τους». Η Κεντρική Τράπεζα δεν είχε εργαστεί μόνη της για τον καταρτισμό του ορισμού, που έχει προσδώσει στις εταιρείες κέλυφος. Η ερμηνεία της έχει «εμποτιστεί», κυρίως, από την αμερικανική FinCEN και την FATF.
Οι δύο πόλοι
Η «Σ» είχε αναδείξει και στο παρελθόν τις πιέσεις, που ασκούνταν στις κυπριακές Αρχές υπό το βάρος της διελκυστίνδας ΗΠΑ – Ρωσίας. Οι Αμερικανοί δεν είχαν εκφταστεί δημοσίως, μέχρι την περασμένη εβδομάδα, εν αντιθέσει με τους Ρώσους, οι οποίοι είδαν τις πόρτες των τραπεζών να κλείνουν. Η επίδραση του ορισμού για τις εταιρείες «κέλυφος» είχε προκαλέσει την αντίδραση του Ρώσου πρέσβη στην Κύπρο. Ο Στάνισλαβ Οσάτσι στις 16 Νοεμβρίου 2018 εξέφραζε τη δυσφορία του λέγοντας ότι αφενός οι κυρώσεις της ΕΕ σε βάρος της χώρας του και αφετέρου «η εκστρατεία της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου για να εντοπίσει και να κλείσει τις λεγόμενες εταιρείες – κέλυφη, οδήγησε στο κλείσιμο δεκάδων χιλιάδων τραπεζικών λογαριασμών Ρώσων πελατών στις κυπριακές τράπεζες. Κάποιες μεγάλες ρωσικές εταιρείες έχουν ήδη αποχωρήσει από το νησί ή σκέφτονται να το πράξουν». Στην συνέντευξή του την περασμένη Κυριακή ο Αμερικανός Υφυπουργός Οικονομικών δήλωνε στη «Σ» ότι θεωρεί «πολύ σημαντικές τις ενέργειες που έγιναν για το κλείσιμο ύποπτων λογαριασμών των εταιρειών «κέλυφος». Αποτελούν μεγάλο μέρος της προόδου που καταγράφεται κατά το τελευταίο έτος». Ο Μάρσαλ Μπίλινγκσλι επικαλέστηκε και την ιδιότητά του ως πρόεδρος της FATF για να απαντήσει στον Ρώσο πρέσβη. «Εργαζόμαστε με τους Ρώσους για να δημιουργήσουμε ισχυρότερους κανόνες και πρότυπα για την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος και αναμένουμε απ’ όλες τις χώρες να πράξουν το ίδιο. Θα εκπλαγώ, πάντως, αν μπορεί να τεκμηριωθεί πως έχει χαθεί έστω και μία θέση εργασίας, λόγω των προαναφερθέντων ενεργειών της κυπριακής κυβέρνησης», σημείωνε ο κ. Μπίλινγκσλι.
Ποια είναι η «FATF»
H Επιτροπή Χρηματοοικονομικής Δράσης (FATF), ιδρύθηκε από τους G-20 το 1989. Είναι διεθνής οργανισμός, ο οποίος, πρώτος, έχει διαμορφώσει κανόνες κατά του ξεπλύματος χρήματος. Τα κεντρικά της γραφεία φιλοξενούνται στα κτήρια του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) στο Παρίσι. Η Κύπρος και άλλα 10 κράτη μέλη της ΕΕ δεν είναι μέλη της. Ως νέα μέλη της Ένωσης συμμετέχουν στην Eπιτροπή Moneyvall του Συμβουλίου της Ευρώπης, η οποία είχε ιδρυθεί μεταγενέστερα, το 1997. H FATF, όπως ανέφεραν στη «Σ» γνώστες του θέματος, «καθορίζει τα πρότυπα, τα οποία εφαρμόζονται από την ΕΕ και όλες τις χώρες, κυρίως, σε ότι αφορά στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Η ΕΕ ακολουθεί τα πρότυπά της όταν νομοθετεί. Η FATF αξιολογεί τις χώρες μέλη της, ανάμεσα στις οποίες είναι και η Ελλάδα. Την ίδια μεθοδολογία ακολουθεί και η Moneyvall, η οποία αξιολογεί την Κύπρο».
Αλλοίμονο εάν…
Λαμβανουμένου υπόψη ότι ιδρύθηκε από τους G-20, σημειώνουν οι ίδιες πηγές, «η FATF έχει και ισχυρή πολιτική ισχύ. Είναι το σώμα, το οποίο καθορίζει πολιτική και προβαίνει σε συστάσεις, τις οποίες οι χώρες είναι υποχρεωμένες να τις ακολουθούν, αλλοίμονο αν δεν τις ακολουθήσεις, οπότε κι εμείς τις ακολουθούμε». Τα τελευταία χρόνια στις αξιολογήσεις της Moneyvall συμμετέχει εκπρόσωπος της FATF, και αντιστρόφως. Αυτό θα συμβεί και κατά την επικείμενη αξιολόγηση της Κύπρου, καθώς θα έχει συμμετοχή στην ομάδα αξιολόγησης.
Πηγή: Εφημερίδα Σημερινή
