Η καθαρή θέση Άμεσων Ξένων Επενδύσεων (ΑΞΕ) της Κύπρου μειώθηκε το 2019, αν και εξακολουθεί να παραμένει σε θετικά επίπεδα, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα την Τρίτη η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου.
Συγκεκριμένα, η καθαρή θέση ΑΞΕ το 2019 ανήλθε σε €8.200,9 εκατ., έναντι €15.404,2 εκατ., το 2018, κάτι που οφείλεται στο γεγονός ότι οι εισερχόμενες ΑΞΕ αυξήθηκαν περισσότερο από τις εξερχόμενες ΑΞΕ.
Το απόθεμα των εξερχόμενων ΑΞΕ έφθασε τα €409.980,3 εκατ. το 2019, έναντι €394.276,8 εκατ. το 2018. Η εν λόγω αύξηση αποδίδεται στην αύξηση των μετοχικών τίτλων ενώ τα χρεωστικά μέσα κατέγραψαν μικρή μείωση. Η πλειοψηφία των αποθεμάτων των εξερχόμενων ΑΞΕ το 2019, αποτελείτο από μετοχικούς τίτλους (92%) και, σε μικρότερο βαθμό, χρεωστικά μέσα (8%). Η σύνθεση των εξερχόμενων ΑΞΕ δεν παρουσιάζει ουσιαστικές αλλαγές με την πάροδο του χρόνου, με τους μετοχικούς τίτλους να παραμένουν πάντοτε πάνω από 90%.
Το απόθεμα των εισερχόμενων ΑΞΕ ανήλθε σε €401.779,4 εκατ. το 2019, έναντι €378.872,6 εκατ. το 2018. Αυτή η εξέλιξη οφείλεται στην αύξηση των μετοχικών τίτλων ενώ αντίθετα τα χρεωστικά μέσα μειώθηκαν. Όσον αφορά τη σύνθεση των εισερχόμενων ΑΞΕ το 2019, αυτή αποτελείτο από 81% μετοχικούς τίτλους και 19% χρεωστικά μέσα. Όπως και στην περίπτωση των εξερχόμενων ΑΞΕ, η σύνθεση των εισερχόμενων επενδύσεων δεν παρουσιάζει ουσιαστικές μεταβολές με την πάροδο του χρόνου, με το μερίδιο των μετοχικών τίτλων στο απόθεμα των εισερχόμενων ΑΞΕ να κυμαίνεται μεταξύ 78% – 86%.
Όσον αφορά τις αυξήσεις στα αποθέματα των εξερχόμενων και των εισερχόμενων ΑΞΕ κατά το 2019, αυτές οφείλονται κυρίως σε αυξήσεις που καταγράφηκαν στις συναλλαγές παρόλο που μετριάστηκαν από μειώσεις που καταγράφηκαν στις λοιπές μεταβολές. Σε αντίθεση με το 2019, οι αυξήσεις στα αποθέματα των εξερχόμενων και των εισερχόμενων ΑΞΕ το 2018 οφείλονταν κυρίως στις αυξήσεις από μεταβολές των συναλλαγματικών ισοτιμιών.
Συναλλαγές
Οι καθαρές συναλλαγές ΑΞΕ το 2019 συνέχισαν, για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά, να είναι αρνητικές. Συγκεκριμένα, οι καθαρές συναλλαγές ΑΞΕ το 2019 καταγράφηκαν στα -€5.311,8 εκατ., καθώς υπήρξε αύξηση των εισερχόμενων συναλλαγών ΑΞΕ η οποία υπερέβηκε την αύξηση των εξερχόμενων συναλλαγών ΑΞΕ.
Όσον αφορά τις εξερχόμενες συναλλαγές ΑΞΕ για το 2019, αυτές ανήλθαν σε €18.077,1 εκατ., εκ των οποίων, €22.994,1 εκατ. ήταν συναλλαγές σε μετοχικούς τίτλους πλην των επανεπενδυθέντων κερδών. Τα επανεπενδυθέντα κέρδη όπως επίσης και οι συναλλαγές με χρεωστικά μέσα ήταν αρνητικά.
Οι εισερχόμενες συναλλαγές ΑΞΕ ανήλθαν σε €23.388,9 εκατ. το 2019, αποτελούμενες κυρίως (€22.161,6 εκατ.) από μετοχικούς τίτλους εξαιρουμένων των επανεπενδυθέντων κερδών.
Εισοδήματα
Τα καθαρά έσοδα από ΑΞΕ ήταν οριακά αρνητικά το 2019 (δηλαδή τα εισοδήματα πληρωτέα των ΑΞΕ υπερέβησαν τα εισοδήματα εισπρακτέα των ΑΞΕ) μετά από έξι συνεχόμενα χρόνια που καταγράφονταν θετικά.
Συγκεκριμένα, τα καθαρά έσοδα από ΑΞΕ καταγράφηκαν στα -€25,2 εκατ. το 2019, καταγράφοντας μείωση από €347,9 εκατ. το προηγούμενο έτος.
Όσον αφορά το εισόδημα από τις εξερχόμενες ΑΞΕ, το ποσό αυτό ανήλθε σε €11.414,9 εκατ. το 2019, έναντι €23.907,9 εκατ. το 2018 . Η εν λόγω μείωση οφείλεται κυρίως στην πτώση των εισοδημάτων μετοχικών τίτλων πλην των επανεπενδυθέντων κερδών (μερίσματα), κατά €10.468,1εκατ.
Τα έσοδα από εισερχόμενες ΑΞΕ ανήλθαν σε €11.440,1 εκατ. το 2019, έναντι €23.560,0 εκατ. το 2018. Η εν λόγω επιδείνωση οφείλεται στη μείωση των εισοδημάτων μετοχικών τίτλων πλην των επανεπενδυθέντων κερδών κατά €7.595,3 εκατ. και, σε λιγότερο βαθμό, στην μείωση των επανεπενδυθέντων κερδών, κατά €4.474,9 εκατ.
Από την πιο πάνω ανάλυση προκύπτει ότι, σε σύγκριση με το 2018, η κερδοφορία (ποσοστό απόδοσης) το 2019 επιδεινώθηκε, τόσο για τις εξερχόμενες, όσον και για τις εισερχόμενες ΑΞΕ. Ειδικότερα, το ποσοστό απόδοσης το 2019, ήταν 2,8%, τόσο για τις εξερχόμενες, όσο και για τις εισερχόμενες ΑΞΕ, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό απόδοσης το 2018, ήταν 6,1% για τις εξερχόμενες επενδύσεις και 6,2% για εισερχόμενες επενδύσεις.
Απόθεμα εξερχόμενων ΑΞΕ
Το απόθεμα των εξερχόμενων ΑΞΕ της Κύπρου το 2019 ήταν διασκορπισμένο τουλάχιστον σε 135 χώρες, ενώ τα αποθέματα εισερχόμενων ΑΞΕ διοχετεύθηκαν στην Κύπρο από τουλάχιστον 160 χώρες. Από αυτές, οι 123 είναι κοινές και για το εξερχόμενο και για το εισερχόμενες απόθεμα ΑΞΕ.
Παρόλο που ο αριθμός των χωρών-εταίρων, τόσο για τις εισερχόμενες ΑΞΕ, όσον και για τις εξερχόμενες είναι μεγάλος, υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση σε μικρό αριθμό χωρών. Πιο συγκεκριμένα, οι δέκα πρώτες χώρες του εισερχόμενου και εξερχόμενου αποθέματος ΑΞΕ αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 86% του συνόλου των κατανεμημένων αποθεμάτων, με τη Ρωσία να είναι ο κορυφαίος εταίρος.
Ανάλυση κατά οικονομική δραστηριότητα
Το μεγαλύτερο μέρος των εισερχόμενων αποθεμάτων ΑΞΕ της Κύπρου διοχετεύτηκε στον τριτογενή τομέα (δηλ. Υπηρεσίες). Συγκεκριμένα, τα αποθέματα των εισερχόμενων ΑΞΕ που διοχετεύθηκαν στον τριτογενή τομέα το 2019 ανήλθαν σε €399.161,5 εκατ., αυξημένα έναντι €377.037,9 εκατ., το 2018. Οι πλείστες από τις επενδύσεις στον τριτογενή τομέα αφορούν τις χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές υπηρεσίες. Αυτό αντικατοπτρίζει την εξειδίκευση της Κύπρου στην παροχή χρηματοοικονομικών υπηρεσιών.
Όσον αφορά τον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα, οι συνολικές επενδύσεις ανήλθαν σε €1.222,0 εκατ. το 2019, έναντι €675,8 εκατ., το 2018.
Όσον αφορά τις εξερχόμενες ΑΞΕ, αυτές διοχετεύονται κυρίως στον τριτογενή τομέα. Συγκεκριμένα, τα αποθέματα εξερχόμενων ΑΞΕ στον τριτογενή τομέα ανέρχονται το 2019 σε €167.443,9 εκατ., έναντι €163.132,7 εκατ. το προηγούμενο έτος. Οι περισσότερες από τις επενδύσεις στον τριτογενή τομέα αφορούν τις χρηματοοικονομικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες.
Ο πρωτογενής και δευτερογενής τομέας ανήλθαν σε €146.145,7 εκατ. το 2019, από €140.446,9 εκατ., το 2018. Σημειώνεται ότι ένα ποσό της τάξης των €96.382,2 εκατ. στις εξερχόμενες ΑΞΕ του 2019 παραμένει μη κατανεμημένο σε συγκεκριμένη οικονομική δραστηριότητα.
Πηγή: ΚΥΠΕ