Πώς κατάφερε το Ισραήλ, μια χώρα με έρημο εντός των εδαφών της, να αναπτύξει αγροτική παραγωγή μέσα στην έρημο; Την απάντηση έδωσε ο Δρ. Gidon Toperoff, σύμβουλος στο υπουργείο Γεωργίας του Ισραήλ στο 9ο συνέδριο αγροβιοτεχνολογίας του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου. Το «μυστικό» ήταν στη διαχείριση των υδάτων και τη χρήση περισσότερου νερού για άρδευση. Ο κ. Toperoff ανέφερε τις πρακτικές που εφάρμοσε η χώρα του στον τομέα των υδάτων.
-Πρώτον, εναλλακτική χρήση πηγών νερού. Για παράδειγμα η αφαλάτωση νερού. «Έχουμε μεγάλη ακτογραμμή στο Ισραήλ, η Ανατολική Ακτή της Μεσογείου, όχι τόσο μεγάλη όσο στην Ελλάδα φυσικά, η η οποία έχει μεγάλο ποσοστό ακτών. Χρησιμοποιούμε το αλμυρό νερό της Μεσογείου, μετά από επεξεργασία, ως πόσιμο νερό και αυξάνουμε την ποσότητα αφαλατωμένου νερού και ο στόχος για το 2030 είναι πολύ σημαντικός».
Δεύτερον, επανάχρηση επεξεργασμένου νερού, «το οποίο παρέχει στις μέρες μας σχεδόν τη μισή γεωργική άρδευση»
Τρίτον, αυξημένη αποδοτικότητα νερού, «το οποίο σημαίνει ότι παρόλο που διαθέτουμε επιπλέον νερό από εναλλακτικές πηγές και επαναχρησιμοποιούμενο νερό για άρδευση, θα πρέπει να συνεχίσουμε να είμαστε αποτελεσματικοί στη χρήση του νερού».
Ένας από τους λόγους για αυτό είναι ότι οι τιμές του νερού στο Ισραήλ είναι αρκετά υψηλές. «Από το 1970 η αγροτική παραγωγή αυξάνεται, με τη χρήση νερού να παραμένει σταθερή, το οποίο ονομάζεται αποσύνδεση μεταξύ αγροτικής παραγωγής και της χρήσης νερού, οπότε η αποδοτικότητα του νερού αυξάνει».
Ο κ.Toperoff παρουσίασε το παράδειγμα ενός μικρού χωραφιού στη νοτιοανατολική άκρη της Μεσογείου, κοντά στη Λωρίδα της Γάζας, μόλις λίγα χιλιόμετρα μακριά από τη Μεσόγειο. Είναι σχεδόν έρημος, με πολύ λίγη οργανική ύλη στο έδαφος και πρόκειται να γίνει ένα χωράφι με πατάτες. Πώς; Με ένα σύστημα άρδευσης που ρίχνει νερό μόνο το σημείο της ρίζας, ενώ το υπόλοιπο χωράφι παραμένει στεγνό. Μερικές εβδομάδες αργότερα τα φυτά έχουν μεγαλώσει τα φυτά της πατάτας, αλλά μεταξύ των σειρών και γύρω από τις ζώνες του χωραφιού η γη είναι τελείως ξερή. Οι πατάτες είναι ένα εξαγώγιμο προϊόν για το Ισραήλ, που πωλείται κυρίως στην Ευρώπη.
Λίγο βόρεια αλλά κοντά στη μεσογειακή ακτή, σε μια φυτεία μπανάνας, το έδαφος είναι πλουσιότερο, όμως το πρόβλημα εδώ ήταν η ζημιά από χαλάζι και ανεμοθύελλες, κάτι που επηρεάζει τα κέρδη της φυτείας μπανάνας. Αυτές οι περιοχές καλύφθηκαν με δίχτυα. «Αυτό που έχουμε δει με το πέρασμα των χρόνων είναι ότι αυτά τα δίχτυα δεν έχουν αποτρέψει μόνο ζημίες από ακραία γεγονότα, αλλά έχουν επίσης βελτιώσει την ποιότητα και την ποσότητα της παραγωγής μπανάνας, μειώνοντας παράλληλα τις ανάγκες για νερό. Αυτά τα δίχτυα μας έχουν επιτρέψει να χρησιμοποιούμε 20% λιγότερο νερό, ενώ παράγουμε περισσότερο προϊόν. Αυτό είναι ένα ακόμη παράδειγμα για το πώς να πετύχουμε αποδοτικότητα στη χρήση του νερού» ανέφερε ο ισραηλινός αξιωματούχος.
Όπως ανέφερε ο Αθανάσιος Κουιμτζής, μέλος της Επιτροπής Αγροτεχνολογίας του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου το νερό είναι πολύ σημαντικός πόρος για την αγροτική παραγωγή και το περιβάλλον, για αυτόν ακριβώς τον λόγο στο 9ο συνέδριο Αγροτεχνολογίας αναδείχθηκαν οι καλές πρακτικές που εφαρμόζονται στο Ισραήλ. «Από αυτές τις καινοτομίες το Ισραήλ βγάζει ανταγωνιστικά προϊόντα και εξάγει 4,5 εκατ. δολ. σε τεχνογνωσία».
Ο ίδιος είπε ότι η Ελλάδα πρέπει να υιοθετήσει τις καλές πρακτικές του Ισραήλ στη συνεργασία μεταξύ πανεπιστημίων, κυβέρνησης και αγοράς. «Είναι μονόδρομος να δούμε τα πράγματα διαφορετικά στην Ελλάδα για να κάνουμε τον πρωτογενή τομέα πολύ ανταγωνιστικό», είπε, προσθέτοντας ότι εδώ και δέκα χρόνια το Επιμελητήριο ίδρυσε την επιτροπή Αγροτεχνολογίας για να εστιάσει στις προκλήσεις και τις ευκαιρίες του πρωτογενούς τομέα.
