Τα σενάρια της για την πορεία της οικονομίας το 2020 και 2021 δημοσιοποίησε η Κεντρική Τράπεζα, αναθεωρώντας προς τα πάνω τις εκτιμήσεις.
Λόγω της μεγάλης αβεβαιότητας που υπάρχει καταρτίστηκαν και αυτή τη φορά τρία σενάρια: ένα βασικό, και δύο ακραία: ένα ήπιο και ένα δυσμενές.
Συγκεκριμένα, με βάση το ήπιο και δυσμενές σενάριο για την Κύπρο, η ύφεση για το 2020 αναμένεται να φτάσει στο -5,5% και – 6,7% αντίστοιχα, ενώ στο βασικό σενάριο αναμένεται να φθάσει στο -6,2%. Η ανάκαμψη για το 2021 τοποθετείται στο 4,8% και 1,8% αντίστοιχα στο ήπιο και δυσμενές σενάριο, ενώ στο βασικό σενάριο στο 4,1%.
Αναφέρεται ότι στην Κύπρο, η πανδημία προκάλεσε την εντονότερη, από το 2013, μείωση του ΑΕΠ. Όπως και στη ζώνη του ευρώ, η ύφεση θα ήταν ακόμα βαθύτερη χωρίς τα αντισταθμιστικά μέτρα που υιοθετήθηκαν.
Τα μέτρα αυτά λήφθηκαν έγκαιρα από το Κράτος, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (EKT) και την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (KTK) και περιόρισαν σημαντικά τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας στην Κύπρο. Σε επίπεδο μέτρων της ΕΚΤ, για παράδειγμα το έκτακτο μέτρο του Pandemic Emergency Purchase Programme (PEPP) συνέβαλε αποφασιστικά στη μείωση του κόστους και των κυπριακών ομολόγων, υποβοηθώντας σημαντικά το κράτος στην άντληση από τις διεθνείς αγορές σημαντικών κεφαλαίων για χρηματοδότηση των δημοσιονομικών αναγκών. Ειδικότερα, σημειώνεται ότι περί τα τέλη Απριλίου η απόδοση των κυπριακών 10ετών ομολόγων κυμαινόταν στο 2,25% ενώ στις 18 Νοεμβρίου βρισκόταν στο 0,24%.
«Η χαλαρή και υποστηρικτική προς την πραγματική οικονομία νομισματική πολιτική της ΕΚΤ συμβάλλει στη διατήρηση ευνοϊκών χρηματοοικονομικών συνθηκών και χαμηλών επιτοκίων για προώθηση του βιώσιμου δανεισμού που θα συνεισφέρει στην επανεκκίνηση της οικονομίας», τονίζεται
Η ΚΤ υπογραμμίζει ότι απαιτείται εξαιρετικά προσεγμένος και στοχευμένος σχεδιασμός για αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας.
«Δυστυχώς, η πρόσφατη δυσμενής εξέλιξη με το αδιέξοδο που προέκυψε στο θέμα της έγκρισης τoυ Προϋπολογισμού του Κράτους, θέτει σε κίνδυνο τον σχεδιασμό αυτό. Η ΚΤΚ ενθαρρύνει την εξεύρεση συναινετικής λύσης που ενώ από τη μια δεν θα θέτει σε κίνδυνο την πορεία εξυγίανσης της κυπριακής οικονομίας και του τραπεζικού συστήματος, θα αναγνωρίζει από την άλλη και θα λαμβάνει υπόψη στη χάραξη πολιτικής το γεγονός ότι τόσο τα νοικοκυριά όσο και οι επιχειρήσεις, αντιμετωπίζουν πρωτόγνωρες οικονομικές δυσκολίες ως συνέπεια της πανδημίας», αναφέρει.
Παρά το γεγονός ότι η μείωση του ΑΕΠ κατά το τρίτο τρίμηνο, ήταν περιορισμένη σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο και σε σχέση με το τι αναμενόταν, μερικοί τομείς πλήγηκαν ιδιαίτερα. Για παράδειγμα, σημαντικά επηρεάστηκε η εξωτερική ζήτηση, με τις αφίξεις τουριστών να μειώνονται κατά περισσότερο από 80%, κατά μέσο όρο, την περίοδο αυτή.
Από την πλευρά της εγχώριας ζήτησης, η καταναλωτική εμπιστοσύνη βελτιώθηκε οριακά το τρίτο τρίμηνο σε σύγκριση με το δεύτερο τρίμηνο, αν και μέχρι τότε δεν είχε διαφανεί ακόμα η έκταση του δεύτερου κύματος της πανδημίας που διανύουμε κατά το τέταρτο τρίμηνο.
Σημειώνεται ότι ο αρνητικός αντίκτυπος της πανδημίας στην αγορά εργασίας ήταν εντούτοις μικρός συγκριτικά με την επίπτωση στο ΑΕΠ, λόγω των κυβερνητικών μέτρων για τη στήριξη των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα.
Η ανάκαμψη αναμένεται να αρχίσει το 2021 λόγω της σταδιακής ανόδου που προβλέπεται στην εγχώρια και εξωτερική ζήτηση, της ώθησης που αναμένεται να δώσει η χρηματοδότηση της ΕΕ, αλλά και την υποστήριξη της οικονομίας από την χαλαρή νομισματική πολιτική της ΕΚΤ. Ωστόσο, η απρόβλεπτη πορεία της πανδημίας, ο αβέβαιος ακόμα χρόνος εξάλειψης της πανδημίας από τους εμβολιασμούς που θα ξεκινήσουν σύντομα σε όλη την επικράτεια της ΕΕ, η παρατεταμένη ασάφεια γύρω από τις διαπραγματεύσεις για το Brexit, το σημαντικό φορτίο ιδιωτικού και δημόσιου χρέους της χώρας, καθώς και το μέγεθος των Μη Εξυπηρετούμενων δανείων (υφιστάμενων και καινούργιων), αποτελούν καθοδικούς κίνδυνους στις προοπτικές της οικονομίας.
Με βάση αυτά τα δεδομένα, οι εκτιμήσεις για την πορεία του ΑΕΠ της κυπριακής οικονομίας συνεχίζουν να χαρακτηρίζονται από πρωτόγνωρη αβεβαιότητα, παρά τα ελπιδοφόρα μηνύματα σχετικά με τη γρηγορότερη διάθεση του εμβολίου.
Σε ό,τι αφορά τις προβλέψεις για τον πληθωρισμό, οι εγχώριες τιμές αναμένεται να καταγράψουν στο βασικό σενάριο μείωση – 1,2% το 2020 σε σχέση με 0,5% το 2019. Για την περίοδο 2021-23 αναμένονται σταδιακές αυξήσεις στον πληθωρισμό φθάνοντας στο 0,5% το 2021, στο 0,9% το 2022 και στο 1,4% το 2023. Η πορεία του πληθωρισμού οφείλεται κυρίως στη χειρότερη από την αναμενόμενη πορεία των τιμών των υπηρεσιών το 2020 και στη πιο βραδεία ανάκαμψη που αναμένεται τα επόμενα έτη, με συνεπακόλουθη προς τα κάτω αναθεώρηση των τιμών.
