Ως την σημαντικότερη εξέλιξη στον τραπεζικό τομέα τα τελευταία χρόνια χαρακτηρίζει με την αισθητή μείωση του ποσοστού των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων (ΜΕΧ), με ανακοίνωση του το Υπουργείο Οικονομικών.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία από την Κεντρική Τράπεζα Κύπρου (ΚΤΚ), το ύψος των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων μειώθηκε στα €6.703 εκατ. ενώ ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων προς το σύνολο των χορηγήσεων μειώθηκε από 27,7% στο τέλος Μαρτίου 2020, στο 22,3% στο τέλος Ιουνίου 2020. Ο δείκτης κάλυψης ανήλθε στο 52,7% στο τέλος Ιουνίου 2020 σε σύγκριση με 55,0% στο τέλος Μαρτίου 2020.
H καθοδική πορεία των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων οφείλεται κυρίως σε πώληση/μεταφορά δανειακών χαρτοφυλακίων σε εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων (credit acquiring companies), σε δάνεια που έχουν επιτυχώς αναδιαρθρωθεί και επανενταχθεί στην κατηγορία των εξυπηρετούμενων χορηγήσεων, καθώς και σε αποπληρωμές δανείων, συμπεριλαμβανομένων των συμφωνιών ανταλλαγής χρέους με στοιχεία ενεργητικού (ακίνητη περιουσία).
Το επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων (ΜΕΧ) στο σύνολο των δανείων στο 22,3% εξακολουθεί να είναι αρκετά ψηλό σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, παρά την πρόοδο που επιτελέστηκε, και παραμένει μαζί με τον υπερδανεισμό των νοικοκυριών και των μη χρηματοοικονομικών επιχειρήσεων οι σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τραπεζικός τομέας, επηρεάζοντας την κεφαλαιοποίηση και την κερδοφορία του αλλά και τις προοπτικές της οικονομίας ευρύτερα. Επομένως, οι εξελίξεις στις ΜΕΧ παραμένουν στο επίκεντρο της οικονομικής πολιτικής.
Τονίζεται η τεράστια σημασία ύπαρξης ενός σταθερού νομικού πλαισίου, το οποίο θα διέπει τους εξωδικαστικούς φυσικούς και ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς παράλληλα με την ύπαρξη ενός αποτελεσματικού πλαισίου αφερεγγυότητας, έτσι ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της μείωσης των ΜΕΧ.
Φθινοπωρινή δέσμη του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου
Στις 18 Νοεμβρίου 2020, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε τη φθινοπωρινή δέσμη οικονομικής πολιτικής, που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων, Γνώμες σχετικά με τα Προσχέδια Δημοσιονομικών Προγραμμάτων (Opinions on Draft Budgetary Plans) καθώς και συστάσεις πολιτικής για τη ζώνη του ευρώ για το 2021.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με σύστασή της καλεί τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ, να διασφαλίσουν ότι οι δημοσιονομικές πολιτικές τους θα παραμείνουν υποστηρικτικές το 2021 και να τις επαναξιολογήσουν μόλις το επιτρέψουν οι επιδημιολογικές και οικονομικές συνθήκες. Ενθαρρύνονται επίσης τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τα εθνικά θεσμικά πλαίσια και να υλοποιήσουν μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις προτεραιότητας, τα οποία θα πρέπει να συμβάλουν στην οικονομική ανάκαμψη, μέσω της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε την 9η Έκθεση Μεταμνημονιακής Εποπτείας για την Κύπρο, όπου μεταξύ άλλων, αναφέρει ότι η ύφεση το 2020 αναμένεται να κυμανθεί σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις, παρά τις επιπτώσεις από την πανδημία. Η Επιτροπή αναφέρει επίσης, ότι τα μέτρα που υιοθετήθηκαν στην αγορά εργασίας, συνέβαλαν στον περιορισμό της αύξησης της ανεργίας. Αναμένεται παράλληλα σημαντική βελτίωση των δημοσιονομικών μεγεθών για το 2021, με το δημόσιο χρέος να τίθεται εκ νέου σε πτωτική πορεία τα επόμενα χρόνια.
Σε σχέση με τους κινδύνους που ελλοχεύουν για την κυπριακή οικονομία, η Επιτροπή μεταξύ άλλων, σημειώνει ότι ο τραπεζικός τομέας δύναται να επηρεαστεί αρνητικά από την πανδημία, αφού μέτρα στήριξης του τομέα αυτού, όπως η προσωρινή αναστολή των δόσεων, θα καταργηθούν το τέλος του 2020. Από την άλλη πλευρά, η Επιτροπή αναφέρει ότι το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων κατά το πρώτο εξάμηνο του 2020 συνέχισε την πτωτική του πορεία.
Οι πιο πάνω επισημάνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συνάδουν σε μεγάλο βαθμό με τις εκτιμήσεις της Κυβέρνησης, επιβεβαιώνοντας παράλληλα την ορθότητα των μέτρων στήριξης που έχουν ληφθεί και αφορούν τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις. Επιβεβαιώνει επίσης, ότι η κρίση δεν έχει παρέλθει και ότι η ανάκαμψη θα είναι δύσκολη και αβέβαιη, όπως αβέβαιη είναι και η εξέλιξη της πανδημίας. Ως εκ τούτου, κρίνεται σκόπιμη η συνέχιση της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας για ενίσχυση της οικονομίας, συμπεριλαμβανομένου ενός αποτελεσματικού και σταθερού νομικού πλαισίου, εκσυγχρονισμού της απονομής δικαιοσύνης με απώτερο στόχο την ενδυνάμωση του τραπεζικού τομέα.
Επιπρόσθετα, σε σχέση με το Προσχέδιο Δημοσιονομικού Προγράμματος της Κύπρου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει ότι συμβαδίζει με τις συστάσεις που ενέκρινε το Συμβούλιο στις 20 Ιουλίου 2020, ενώ ταυτόχρονα τα μέτρα που παρουσιάζονται στο προσχέδιο της Κύπρου, υποστηρίζουν την οικονομική δραστηριότητα.
