Είναι δεδομένες οι ψηλές επιδόσεις της Κύπρου στον τομέα της ναυτιλίας. Ενδέκατος παγκοσμίως ο κυπριακός στόλος, τρίτο σε μέγεθος κέντρο πλοιοδιαχείρισης, στο 7% η συνεισφορά του τομέα της ναυτιλίας στο ΑΕΠ. Στο μεταξύ Brexit και σύστημα φορολόγησης Tonnagetax έχουν αυξήσει το ενδιαφέρον για κάθοδο ναυτιλιακών εταιρειών από την Βρετανία στην Κύπρο, ενώ ο αριθμός των πλοίων που βαφτίζονται κυπριακά καταγράφει σταθερή ανοδική πορεία. Αύξηση καταγράφουν και τα έσοδα του κλάδου της πλοιοδιαχείρισης τα οποία από 476 εκατ. ευρώ το 2ο εξάμηνο του 2017, σκαρφάλωσαν στα 506 εκατ. ευρώ το 1ο τρίμηνο του 2018.
Το αποτύπωμα ωστόσο της έντονης δραστηριότητας των ναυτιλιακών στο νησί, παραμένει μηδενικό για το Χρηματιστήριο Κύπρου, καθώς πέραν του ομολογουμένως περιορισμένου αριθμού εισηγμένων εταιρειών και νέων εγγραφών στο χρηματιστήριο, καμιά από τις εταιρείες δεν είναι ναυτιλιακή. Είναι αυτό το κενό που θέλει να καλύψει το Συμβούλιο του ΧΑΚ που προχωρά σε συνεργασία με το Χρηματιστήριο Αθηνών, στη δημιουργία πλατφόρμας μέσω της οποίας τα Χρηματιστήρια ΧΑΚ και ΧΑ θέλουν να διευκολύνουν τη χρηματοδότηση ναυτιλιακών εταιρειών μέσω των δύο Χρηματιστηρίων και να ανταγωνιστούν κεφαλαιαγορές όπως του Όσλο και του Λονδίνου.
Στην ουσία επιχειρούν να αναπτύξουν ένα σημαντικό χρηματιστηριακό κέντρο (exchange hub), παρέχοντας σε ναυτιλιακές εταιρείες εναλλακτικό μηχανισμό άντλησης κεφαλαίων πέραν του τραπεζικού δανεισμού. Κάτι που θα επιτυγχάνεται, μέσω της έκδοσης και εισαγωγής ναυτιλιακών ομολόγων. «Πρόκειται για μια νέα εναλλακτική λύση δανεισμού για τις ναυτιλιακές εταιρείες οι οποίες αυτή την στιγμή έχουν μόνο την επιλογή του τραπεζικού δανεισμού», δήλωσε σχετικά στην «Κ» ο Πρόεδρος του Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου Μαρίνος Χριστοδουλίδης.
Στόχος πάντως της κοινοπραξίας μεταξύ των δύο χρηματιστηρίων είναι η προσέλκυση κυρίως ελληνικών και κυπριακών ναυτιλιακών εταιρειών στο ΧΑΚ, οι οποίες επιθυμούν την άντληση κεφαλαίων μέσω της έκδοσης των εταιρικών ομολόγων, όπως επίσης και η υποστήριξη των εταιειών κατά τη διάρκεια της έκδοσης και της άντλησης κεφαλαίων προσφέροντας την υπηρεσία Ηλεκτρονικού Βιβλίου Παραγγελιών (Electronic Order Book Service), υπηρεσία που προσφέρεται ήδη από το Χρηματιστήριο Αθηνών.
Εντός Μαρτίου η μελέτη της Deloitte
Ήδη έχει ξεκινήσει η ετοιμασία μελέτης σκοπιμότητας και βιωσιμότητας (Feasibility and Viability Study) για την ανάπτυξη της πλατφόρμας, την οποία τα δύο χρηματιστήρια ανέθεσαν στην Deloitte Ελλάδας και Κύπρου. Η μελέτη αναμένεται να ολοκληρωθεί και να παραδοθεί στα δύο Χρηματιστήρια μέχρι τα μέσα Μαρτίου. Στο μεταξύ, προγραμματίζεται συνεδρία της συντονιστικής επιτροπής στις 6 Μαρτίου, στην παρουσία του Διευθύνοντος Συμβούλου του Ομίλου Χρηματιστηρίου Αθηνών Σωκράτη Λαζαρίδη. Με την προϋπόθεση ότι τα μέλη της επιτροπής θα έχουν στα χέρια τους την μελέτη, αναμένεται ότι εντός Μαρτίου θα υπάρξουν αποφάσεις και για το συγκεκριμένο θέμα. Σε κάθε περίπτωση, όπως δηλώνει στην «Κ» ο κ. Χριστοδουλίδης, μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου θα πρέπει να αναμένεται ότι θα υπάρχει κάτι ανακοινώσιμο.
Αντικείμενο της μελέτης είναι η ανάλυση και αξιολόγηση του νομοθετικού πλαισίου και του επενδυτικού ενδιαφέροντος στην Κύπρο καθώς και η αξιολόγηση των αγορών του εξωτερικού, οι οποίες εξειδικεύονται στον τομέα των ναυτιλιακών. Μέσα από την μελέτη αναμένεται να καθοριστούν οι βασικές προϋποθέσεις και οι βασικοί παράγοντες για δημιουργία μιας ανταγωνιστικής αγοράς ομολόγων στην Κύπρο. Εστιάζει επίσης σε άλλους ανταγωνιστικούς μηχανισμούς άντλησης κεφαλαίων, οι οποίοι χρησιμοποιούνται από την ναυτιλιακή βιομηχανία, ενώ συγκρίνει την υφιστάμενη κατάσταση στην Κύπρο με άλλες ανταγωνιστικές χρηματιστηριακές αγορές, ώστε να εντοπίσει τυχόν κενά και τα όποια περιθώρια βελτίωσής της.
Στον ΥΠΟΙΚ για τα εταιρικά ομόλογα
Στην προσέλκυση έκδοσης εταιρικών ομολόγων μέσω του ΧΑΚ αλλά και επενδυτών φαίνεται ότι στοχεύει και η εισήγηση του ΧΑΚ για μείωση του ποσοστού που καταβάλλεται για την έκτακτη αμυντική εισφορά σε εταιρικά χρεόγραφα που εισάγονται στο Χρηματιστήριο. Στόχος να φτάσει στο επίπεδο του ποσοστού των κυβερνητικών ομολόγων. Δηλαδή από 30% που ισχύει τώρα για τα εταιρικά ομόλογα, να μειωθεί στο 3%.
Το θέμα αναμένεται να θέσει ενώπιον του υπουργού Οικονομικών ο πρόεδρος του ΧΑΚ σε συνάντησή τους η οποία προγραμματίζεται την προσεχή Πέμπτη. Εξάλλου, όπως τονίζεται από το ΧΑΚ, η έκδοση εταιρικών χρεογράφων είναι παγκοσμίως μια ευρέως διαδεδομένη μορφή άντλησης κεφαλαίων και πρόκειται για κίνητρο, το οποίο στοχεύει στην προσέλκυση νέων εταιρειών για να εκδώσουν ομόλογα μέσω του ΧΑΚ καθώς και επενδυτών ώστε να προβαίνουν σε επενδύσεις σε εταιρικά χρεόγραφα.
Χλιαρό το ενδιαφέρον των εταιρειών
Έχοντας καταγράψει οριακές ζημιές για το 2018, στον ενάμιση μήνα του 2019, τα μηνύματα για το Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου δεν είναι πολύ ικανοποιητικά, και αυτό σύμφωνα με τον κ. Χριστοδουλίδη οφείλεται στις τραπεζικές μετοχές, κυρίως δε της μετοχής της Τράπεζας Κύπρου. Πάντως τα προβλεπόμενα έσοδα για το 2019 κυμαίνονται στα 5,5 εκατ. ευρώ. Βασικός άξονας της στρατηγικής του ΧΑΚ παραμένει η προσέλκυση εταιρειών, καθώς το 2018 σημειώθηκε το κύμα φυγής εταιρειών.
Σκιαγραφώντας την κατάσταση, ο πρόεδρος του ΧΑΚ επισημαίνει ότι το όποιο ενδιαφέρον που εκδηλώνεται αφορά μόνο τη Νέα Αγορά του ΧΑΚ και πρόκειται για νεοσύστατες εταιρείες από Κύπρο, Ελλάδα και Βρετανία, η οποία θεωρείται φθηνότερη από ανάλογες ευρωπαϊκές χρηματιστηριακές αγορές. «Τα κόστη του χρηματιστηρίου είναι πάρα πολύ ανταγωνιστικά σε σχέση με πολλά ξένα χρηματιστήρια. Ωστόσο, δυστυχώς υπάρχουν πολλές και μεγάλες εταιρείες στην Κύπρο οι οποίες δεν είναι εισηγμένες και προσπαθούμε να τις προσεγγίσουμε με διάφορους τρόπους», τόνισε.
Σημειώνεται ότι στη Νέα Αγορά εισήχθησαν το 2018, 8 εταιρείες (4 μετοχές και 4 ομόλογα), ενώ σημειώθηκαν 17 διαγραφές (5 μετοχές και 11 ομόλογα). Αυτή την στιγμή στη Νέα Αγορά τυγχάνουν διαπραγμάτευσης 34 μετοχές, εκ των οποίων οι 24 από Κύπρο, 7 από Ελλάδα, 2 από Ηνωμένο Βασίλειο και μια από Μάλτα. Εγγεγραμμένες είναι μέσω ομολόγων 27 εταιρείες εκ των οποίων 19 από Ηνωμένο Βασίλειο, 7 από Κύπρο και μια από Ελλάδα. Όσον αφορά την ρυθμιζόμενη αγορά, τα στοιχεία του ΧΑΚ αναφέρουν ότι αριθμεί 68 εταιρείες με μετοχές, 27 ομόλογα (22 Κρατικά και 5 Εταιρικά), και 18 συλλογικά επενδυτικά σχέδια.
Τον προηγούμενο χρόνο εισήχθησαν στην ρυθμιζόμενη αγορά 24 Κρατικά και 2 Εταιρικά Ομόλογα, ενώ διαγράφηκαν οι μετοχές 7 εταιρειών και 26 ομόλογα.