Το υπουργείο ενέργειας και τα μέλη της επιτροπής εμπορίου αναμένουν την κατάθεση ολοκληρωμένης πρότασης εκ μέρους του ΧΑΚ, το οποίο έχει ήδη εκφράσει την επιθυμία να αναλάβει μέρος ή το σύνολο της διαχείρισης της ανοικτής αγοράς ηλεκτρισμού στην Κύπρο, με το υπουργείο να καθορίζει προθεσμία.
Σύμφωνα με επιστολή που έχει αποστείλει ο πρόεδρος του ΧΑΚ στον διευθυντή διαχειριστή συστήματος μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ) Χρίστο Τρίαρο, το ΧΑΚ θα δύναται να προσφέρει όλες τις απαιτούμενες υπηρεσίες για τη λειτουργία και τη διαχείριση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην Κύπρο, εκτός από την αγορά εξισορρόπησης η οποία θα παραμείνει, ως έχει και η διεθνής πρακτική, υπό τη διαχείριση του ΔΣΜΚ.
Ο υπουργός εμπορίου Γιώργος Λακκοτρύπης, απαντώντας στην πρόταση του ΧΑΚ αναφέρεται στις προχωρημένες διαδικασίες που εξελίσσονται παρά τις καθυστερήσεις που προκύπτου, γύρω από την προσπάθεια ανοίγματος της αγοράς ηλεκτρισμού και σημειώνει ότι η πρόταση του ΧΑΚ για ανάληψη ρόλου λειτουργού της αγοράς ηλεκτρισμού υποβλήθηκε αργοπορημένα.
«Παρ’ όλα αυτά οι αρμόδιοι φορείς είναι διατεθειμένοι να αξιολογήσουν την πρότασή σας για να διαφανεί αν από την ενδεχόμενη υιοθέτησή της θα εξοικονομηθεί χρόνος και πόροι από την ολότητα του έργου, ούτως ώστε να λειτουργήσει η αγορά νωρίτερα και να στοιχίσει λιγότερο», σημειώνει σε σχετική επιστολή του ο κ. Λακκοτρύπης.
Προθεσμία μέχρι 11 Φεβρουαρίου
Ο υπουργός στην επιστολή του δίνει περιθώριο το αργότερο μέχρι τη Δευτέρα 11 Φεβρουαρίου 2019, για την υποβολή ολοκληρωμένης και τεκμηριωμένης πρότασης η οποία, όπως αναφέρει, να καταδεικνύει ότι η εισήγηση θα επιφέρει τη λειτουργία της αγοράς νωρίτερα και με χαμηλότερο κόστος από τον υφιστάμενο σχεδιασμό.
Αφού ληφθεί η πρόταση σύμφωνα με τον υπουργό, θα μελετηθεί σε συνεργασία με τη ΡΑΕΚ και με οποιοδήποτε άλλο αρμόδιο φορέα κριθεί αναγκαίο.
Σημειώνεται ότι η πρόταση θα πρέπει να περιλαμβάνει τροποποιήσεις που θα πρέπει να γίνουν σε διάφορες νομοθεσίες, ανάλυση των εργασιών που θα επιτελεί το ΧΑΚ με χρονοδιαγράμματα και υπολογισμό του κεφαλαιουχικού και λειτουργικού κόστους της πρότασης, σε σύγκριση με το κόστος της λύσης που ήδη δρομολογείται.
Με την πρόταση του ΧΑΚ συμφώνησε επί της αρχής το υπουργείο οικονομικών εκπρόσωπος του οποίου υπέδειξε ότι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη όλες οι διαστάσεις λειτουργίας της ελεύθερης αγοράς, ενώ υπέρ της πρότασης του ΧΑΚ τάχθηκαν επίσης το ΚΕΒΕ και η ΟΕΒ.
Ανοικτή αγορά μέχρι τον Μάρτιο του 2020, λέει το ΧΑΚ
Μιλώντας ενώπιον της επιτροπής ο πρόεδρος του ΧΑΚ Μαρίνος Χριστοδουλίδης, επεσήμανε ότι στις πλείστες χώρες της Ευρώπης ο λειτουργός αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας είναι ξεχωριστός από τον διαχειριστή.
«Θεωρούμε ότι η λύση που προτείνουμε θα είναι πιο οικονομική και θα βελτιώνει την όλη διαδικασία» είπε.
Εξέφρασε παράλληλα την εκτίμηση ότι λόγω της συμμετοχής του ΧΑΚ με ποσοστό 10% στο Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας, το οποίο κατέχει τις απαραίτητες υποδομές, συστήματα και την τεχνογνωσία, μέχρι τον Μάρτιο του 2020 θα μπορεί να λειτουργήσει μέσω του ΧΑΚ και η ανοικτή αγορά στην Κύπρο.
Ο διευθυντής του ΔΣΜΚ, , κ.Τρίαρος σημείωσε ότι πρόκειται για ζήτημα πολιτικής απόφασης και αλλαγής της νομοθεσίας, προσθέτοντας ότι θα χρειαστεί να γίνουν εμπεριστατωμένες μελέτες.
Με βάση τις υφιστάμενες νομοθεσίες, υπεύθυνος για τη λειτουργία της ανοικτής αγοράς είναι ο ΔΣΜΚ. Η απόφαση για εισαγωγή της ανταγωνιστικής αγοράς έχει εγκριθεί από το 2013 με αρχική απόφαση να υλοποιηθεί τον Ιούλιο του 2016.
Η ημερομηνία υλοποίησης μετατέθηκε για τον Ιούλιο του 2019, ενώ σήμερα τίθεται νέο χρονοδιάγραμμα για τον Ιούλιο του 2021, λόγω προβλημάτων που είχαν προκύψει στους σχετικούς διαγωνισμούς προσφορών. Ο ΔΣΜΚ ετοιμάζεται να προκηρύξει εκ νέου διαγωνισμό για εξασφάλιση του απαραίτητου λογισμικού για την πλήρη εμπορική λειτουργία του νέου μοντέλου αγοράς ηλεκτρισμού, διαδικασία στην οποία αποδίδεται η καθυστέρηση του νέου χρονοδιαγράμματος.
Επιφυλάξεις εκ μέρους βουλευτών
Βουλευτές μέλη της επιτροπής εμπορίου εξέφρασαν επιφυλάξεις για το ενδεχόμενο περαιτέρω καθυστέρησης της διαδικασίας ανοίγματος της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και ζήτησαν από τον ΧΑΚ να καταθέσει ολοκληρωμένη πρόταση.
Μιλώντας μετά το πέρας της συνεδρίασης, ο πρόεδρος της επιτροπής εμπορίου Αντρέας Κυπριανού σημείωσε ότι μια αλλαγή πλεύσης αυτού του είδους χρειάζεται μελέτη και πως μόλις η επιτροπή έχει ενώπιον της όλα τα στοιχεία θα εξετάσει εκ νέου το ζήτημα καθώς την ενδιαφέρει η χρονική στιγμή της υλοποίησης της φιλελευθεροποίησης της αγοράς ενέργειας στο χαμηλότερο κόστος και με τις καλύτερες δυνατές τιμές για τον καταναλωτή.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Κώστας Κώστα ανέφερε ότι θα αναμένεται η τελική πρόταση του ΧΑΚ που θα καταδεικνύει κατά πόσο όντως θα επέλθει η λειτουργία της αγοράς νωρίτερα και με λιγότερο κόστος. Έκανε λόγο για ανευθυνότητα και προχειρότητα της κυβέρνησης η οποία θα έχει ως αποτέλεσμα να μην καλυφθούν οι ενεργειακοί στόχοι έναντι της ΕΕ με συνεπακόλουθο την επιβολή βαρύτατου προστίμου.
Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Άγγελος Βότσης, ανέφερε ότι θα αναμένονται τα αποτελέσματα της πρότασης του ΧΑΚ καθώς «θέλουμε άνοιγμα της αγοράς το συντομότερο, με όρους που θα επιτρέπουν να έχουμε φθηνότερο ρεύμα για τον καταναλωτή».
Εκ μέρους της ΕΔΕΚ ο Ηλίας Μυριάνθους δήλωσε ότι «αναμένουμε μια σοβαρή πρόταση για να λειτουργήσει ελεύθερα και ανταγωνιστικά η αγορά αλλά έχουμε τις επιφυλάξεις μας για το πώς θα είναι τελικά σχεδιασμένη».
