Η αποδέσμευση κεφαλαίων για επιδότηση αποπληρωμών μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων είναι θετική για τις τράπεζες της Κύπρου, σημειώνει ο οίκος αξιολόγησης Moody’s.
Στο εβδομαδιαίο του outlook, ο οίκος αναφέρεται στην απόφαση της κοινοβουλευτικής επιτροπής οικονομικών να αποδεσμεύσει €33 εκ. για το σχέδιο Εστία.
Σημειώνεται ότι η οριστικοποίηση του σχεδίου είναι θετική για τις κυπριακές τράπεζες, διότι θα συμβάλει στη μείωση των ΜΕΔ και θα διευκολύνει την επίλυση ενός πιο προβληματικού τμήματος των προβληματικών δανείων τους.
Το Εστία επιδιώκει να ενθαρρύνει τους δανειολήπτες να αρχίσουν να εξυπηρετούν τα στεγαστικά δάνεια, υπό την επιφύλαξη ορισμένων κριτηρίων επιλεξιμότητας όπως το εισόδημα, ο πλούτος και η αξία της περιουσίας.
Τα κριτήρια έχουν ενισχυθεί για να διασφαλιστεί ότι το σύστημα απευθύνεται στους δανειολήπτες που δεν είναι σε θέση να αποπληρώσουν τα ενυπόθηκα δάνεια τους και αποκλείει τους στρατηγικούς κακοπληρωτές. Τα κριτήρια περιλαμβάνουν ότι τα δάνεια πρέπει να εξασφαλίζονται από μια κύρια κατοικία με ανοικτή αγοραία αξία κάτω των €35 χιλ. και. τουλάχιστον 20% των συνολικών πιστωτικών υποχρεώσεων του δανειολήπτη έχουν καθυστερήσεις πέραν των 90 ημερών τον Σεπτέμβριο του 2017.
Το ετήσιο ακαθάριστο εισόδημα δεν υπερβαίνει ορισμένα όρια, ανάλογα με τον αριθμό των εξαρτωμένων, που κυμαίνεται από €20 χιλ. για μεμονωμένα άτομα μέχρι και €60 χιλ. για οικογένειες με τέσσερα τουλάχιστον συντηρούμενα πρόσωπα.
Ο καθαρός πλούτος των νοικοκυριών, εξαιρουμένης της κύριας κατοικίας και του συναφούς δανείου, δεν πρέπει να υπερβαίνει το 80% της αξίας της ανοικτής αγοράς της πρώτης κατοικίας, με ανώτατο όριο τις €250 χιλ.
Το σχέδιο αποσκοπεί στη μείωση του εκκρεμούντος κεφαλαίου, στη μείωση του επιτοκίου των δανείων και στην παράταση της αποπληρωμής. Τα επιλέξιμα δάνεια θα αναδιαρθρωθούν στο συμβατικό ποσό που οφείλεται και εξασφαλίζεται από μια κύρια κατοικία ή την ανοικτή αγοραία αξία της πρώτης κατοικίας, όποιο από τα δύο είναι χαμηλότερο. Οι επιλέξιμοι δανειολήπτες θα πληρώσουν στη συνέχεια τα δύο τρίτα της δόσης στο αναδιαρθρωμένο δάνειο, με την κυβέρνηση να επιδοτεί το υπόλοιπο ένα τρίτο. Για τους δανειολήπτες που πτωχεύουν κατά τη διάρκεια της περιόδου αποπληρωμής, η επιδότηση θα παύσει και η τράπεζα θα κινήσει διαδικασία εκποίησης.
Το Εστία είναι μια εφάπαξ πρωτοβουλία που είναι διαθέσιμη σε όλες τις κυπριακές τράπεζες και άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένων των εταιρειών που αγοράζουν πιστώσεις.
Σύμφωνα με τις αρχές, ακαθάριστα ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια ύψους €3,4 δισ. είναι δυνητικά επιλέξιμα στο πλαίσιο του σχεδίου. Ως εκ τούτου, όλες οι κυπριακές τράπεζες θα επωφεληθούν από την εισαγωγή του, όπως η Τράπεζα Κύπρου και η Ελληνική Τράπεζα.
Η Τράπεζα Κύπρου θα επωφεληθεί περισσότερο από το γεγονός ότι έχει ακαθάριστα περιουσιακά στοιχεία ύψους €900 εκ. που προσδιορίζονται ως δυνητικά επιλέξιμα στο πλαίσιο του σχεδίου, με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία της τράπεζας, από συνολικά €5 δισ. ΜΕΔ. Εάν όλα τα επιλέξιμα δάνεια εξομαλυνθούν, ο δείκτης των ΜΕΔ θα μειωθεί στο 30% από 37% τον Σεπτέμβριο.
Οι προκαταρκτικές εκτιμήσεις της Ελληνικής Τράπεζας δείχνουν ότι €260 εκ. από τα €2,5 δισ. θα είναι επιλέξιμα στο πλαίσιο του σχεδίου και ο δείκτης ΜΕΔ θα μειωθεί στο 28% από 31% τον Σεπτέμβριο του 20183, εάν εξομαλυνθούν όλα τα επιλέξιμα δάνεια.
Τα υπόλοιπα περίπου €2,2 δισ. αφορούν κυρίως υποθήκες της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας που μεταφέρθηκαν στην εναπομείνουσα εταιρεία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων.
Σύμφωνα με τον οίκο, οι μετρήσεις ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού των τραπεζών θα χρειαστούν χρόνο για να αντανακλούν τη βελτίωση, διότι τα αναδιαρθρωμένα δάνεια θα χρειαστεί να πραγματοποιηθούν για ένα χρόνο πριν να μπορέσουν να αναταξινομηθούν ως εξυπηρετούμενα.
Τονίζεται ότι το Εστία θα βοηθήσει τις τράπεζες να επιλύσουν ένα δύσκολο τμήμα του δανειακού τους βιβλίου, δεδομένου ότι η εκποίηση πρώτων κατοικιών είναι κοινωνικά ευαίσθητο θέμα στην Κύπρο. Το σχέδιο θα τεθεί σε ισχύ μόλις η κυβέρνηση και οι συμμετέχουσες τράπεζες θα ολοκληρώσουν την ισχύουσα νομική συμφωνία. Η διαδικασία υποβολής αιτήσεων είναι πιθανό να αρχίσει τις προσεχείς εβδομάδες.
Τα στεγαστικά δάνεια αποτελούν σημαντικό στοιχείο των ΜΕΔ των τραπεζών. Το σχέδιο ορίζει επίσης σαφείς κατευθυντήριες γραμμές για τις τράπεζες να προχωρούν σε κατασχέσεις πρώτων κατοικιών πάνω από μια ορισμένη αξία.