Για τις ρωσικές επιχειρήσεις, η Κύπρος δεν είναι ό,τι ήταν, όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του Bloomberg.
Οι νέοι κυπριακοί κανόνες για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες συνθέτουν τις συνέπειες των κυρώσεων των ΗΠΑ έναντι της Ρωσίας και των πολιτών ψηλού προφίλ της, οδηγώντας τα χρήματα μακριά από το μοναδικό καταφύγιο.
«Οι Ρώσοι περιορίζουν την παρουσία τους στην Κύπρο», δήλωσε ο γενικός διευθυντής του συνδέσμου εγκεκριμένων λογιστών Κύπρου Κυριάκος Ιορδάνους.
Η αξία των τραπεζικών λογαριασμών σε κυπριακές τράπεζες που διακρατούνται από ξένους υπηκόους εκτός της ζώνης του ευρώ, κυρίως Ρωσίας έπεσε στα €7,1 δισ. στα τέλη Νοεμβρίου, σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου σε σχέση με €21,5 δισ. τέλος του 2012.
Η En + Group plc δήλωσε στις 2 Νοεμβρίου ότι σχεδιάζει να μετακομίσει στη Ρωσία από τη Jersey παρά στην Κύπρο όπως είχε προγραμματιστεί προηγουμένως. Ο En + είναι ο κύριος μέτοχος του γίγαντα aluminium United Co. Rusal, εταιρείας του δισεκατομμυριούχου Oleg Deripaska, ο οποίος βρίσκεται στη λίστα κυρώσεων των Η.Π.Α.
Οι λογαριασμοί που ανήκουν στον Viktor Vekselberg, ο οποίος βρίσκεται επίσης στον κατάλογο των ΗΠΑ και του οποίου ο όμιλος Renova είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος της Τράπεζας Κύπρου, έχουν παγώσει, σύμφωνα με την τράπεζα.
Όπως σημειώνεται, η εκροή ρωσικών κεφαλαίων από το νησί σηματοδοτεί την ανατροπή μιας τάσης που άρχισε μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης και επιταχύνθηκε καθώς η Κύπρος προσχώρησε στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004 και υιοθέτησε το ευρώ το 2008. Οι Ρώσοι επενδυτές προσελκύθηκαν από την Κύπρο από το καθεστώς χαμηλής φορολογίας εντός της ΕΕ και θεωρήθηκε ασφαλής και σταθερή χώρα.
«Το οικονομικό μοντέλο της Κύπρου έχει ήδη αλλάξει και έχει μετατοπιστεί σε ένα που βασίζεται πολύ λιγότερο στις εταιρείες κελύφους και τις ξένες καταθέσεις», ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης σε συνέντευξή του στο ευρωπαϊκό κεντρικό κτίριο του Bloomberg στο Λονδίνο το Σεπτέμβριο. Το νησί «έχει επικεντρωθεί στην προσέλκυση νέων επιχειρήσεων με ουσία, φυσική παρουσία και πραγματική δραστηριότητα και απασχόληση», ανέφερε.
Οι δραστηριότητες που σχετίζονται με τη Ρωσία στην Κύπρο οδήγησαν σε ακαθάριστο εισόδημα περίπου €2,2 δισ. το 2017, περίπου 11% του ΑΕΠ, σύμφωνα με τη Fiona Mullen, διευθύντρια της εταιρείας Sapienta Economic Ltd., με έδρα τη Λευκωσία.
«Ο τουρισμός είναι πλέον μεγαλύτερος από τον τραπεζικό τομέα, οπότε αυτό που βλέπετε είναι ένας ελαφρώς διαφορετικός συνδυασμός Ρώσων «, ανέφερε. «Υπάρχουν ακόμα τα παλιά χρήματα, αλλά βλέπετε επίσης πολλούς Ρώσους μεσαίας τάξης που μόλις έρχονται για διακοπές».
Οι νέες τραπεζικές εργασίας από τη Ρωσία είναι περιορισμένες. ανέφερε ο Ιορδάνου σημειώνντας ότι αναζητούν ευκαιρίες από αλλού, όπως η Κίνα, η Ινδία, η Μέση Ανατολή και η Αφρική.
Τον Νοέμβριο, ξεκίνησε μια οδηγία από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, δίνοντας στις τράπεζες λιγότερα περιθώρια για να συνεργαστούν με τις εταιρίες κέλυφους Αυτό κάνει πολλές ρωσικές εταιρείες «μη τραπεζικές», δήλωσε ο Ιορδάνους.
Δύο Ρώσοι επιχειρηματίες με λογαριασμούς στην Κύπρο εδώ και πάνω από μία δεκαετία ανέφεραν ότι τους έστειλαν οι τράπεζες τους τελευταίους μήνες, ζητώντας έγγραφα από πολλά χρόνια πριν σχετικά με την πηγή των χρημάτων στους λογαριασμούς τους. Δεν μπόρεσαν να τους παράσχουν, αναγκάστηκαν να κλείσουν τους λογαριασμούς, δήλωσαν, αρνούμενοι να ονομαστούν.
«Οι τράπεζες της Κύπρου απαιτούν τώρα πολλά χαρτιά », δήλωσε ο πρώην αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Gazprom, Alexander Ryazanov, ο οποίος έχει μια επιχειρηματική δραστηριότητα στην Κύπρο και έχει εργαστεί εδώ και πολλά χρόνια με κυπριακές τράπεζες. «Είναι πολύ δύσκολο να ανοίξει νέο λογαριασμός τώρα», ανέφερε.
Η οδηγία της κεντρικής τράπεζας για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες συνεπάγεται την αποφυγή συναλλαγών με οντότητες που θεωρούνται εταιρείες κελύφων, οι οποίες πλήττουν τις ρωσικές επενδύσεις.
Σύμφωνα με το Bloomberg, οι Ρώσοι πελάτες αντιπροσωπεύουν τώρα μόνο το 1,5% του συνόλου της Τρ. Κύπρου και το 5,7% των συνολικών καταθέσεων σε σύγκριση με 2,4% και 9,9% το 2014.
Παρόλο που τα μέτρα δεν στοχεύουν συγκεκριμένα τους Ρώσους, «μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι αυτή η ομάδα επηρεάζεται σε μεγαλύτερο βαθμό από άλλες», δήλωσε ο γενικός διευθυντής του MAP S.Platis Δημήτρης Ταξιτάρης.
Ωστόσο, αρκετές ρωσικές επιχειρήσεις συνεχίζουν να διατηρούν την έδρα τους στην Κύπρο, μεταξύ των οποίων και ο Βίκτορ Ρασνίκοφ, ιδιοκτήτης των εταιρειών σιδήρου και χάλυβα Magnitogorsk PJSC. Vladimir Lisin, ο οποίος ελέγχει τη συμμετοχή του στη Novolipetsk Steel PJSC μέσω εταιρείας χαρτοφυλακίου με έδρα την Κύπρο και ο Vladimir Potanin, πρόεδρος της MMC Norilsk Nickel PJSC, παραγωγός καθαρισμένου νικελίου.
Από την πλευρά τους, οι κυπριακές οντότητες κόβουν την έκθεση στη Ρωσία . Η RCB Bank Ltd, της οποίας ο δεύτερος μεγαλύτερος μέτοχος είναι η κρατική VTB Bank PJSC της Ρωσίας με ποσοστό 46,3%, σχεδιάζει να ενισχύσει και να αναπτύξει περαιτέρω εγχώριες επιχειρηματικές δραστηριότητες, δήλωσε εκπρόσωπος της τράπεζας με έδρα τη Λεμεσό.
«Εν μέσω κυρώσεων και αυστηρότερης συμμόρφωσης, οι τράπεζες προτιμούν να μην ασχολούνται με ρωσικά χρήματα και με ρωσικούς πελάτες, ακόμη και εκείνους που έχουν λογαριασμούς στις τράπεζες της Κύπρου πολλά χρόνια», δήλωσε ο Ευγενής Κόγκαν, πρώην διευθυντής του Κέντρου Προστασίας Μετόχων και Δικαιωμάτων Επενδυτών των Κυπριακών Τραπεζών που δημιουργήθηκε το 2014. «Οι Ρώσοι πελάτες γίνονται τοξικοί», ανέφερε.
